L?k u dzieci i m?odzie?y
Anxiety in children and young people
Below is a Polish translation of our information resource on anxiety in children and young people. You can also view our other Polish translations.
Zastrze?enie
Prosimy o uwa?ne przeczytanie zastrze?enia, kt¨®re towarzyszy poszczeg¨®lnym t?umaczeniom. Wyja?niono w nim, ?e College nie mo?e zagwarantowa? jako?ci t?umacze¨½ ani tego, ?e informacje s? w ka?dym przypadku aktualne.
Informacje te przeznaczone s? dla m?odych ludzi i dotycz? powszechnie do?wiadczanych emocji zwi?zanych z l?kiem, przydatnych strategii samopomocy oraz tego, gdzie mo?na uzyska? dodatkowe wsparcie, je?li jest ono potrzebne.
Czym jest l?k?
L?k to s?owo, kt¨®rego cz?sto u?ywamy do opisania naszych uczu?, gdy jeste?my zmartwieni, napi?ci lub obawiamy si? czego?. Cz?sto u?ywamy go r¨®wnie? do wyra?ania tego, co czujemy w zwi?zku z rzeczami, kt¨®re maj? si? wydarzy? lub mog?oby si? naszym zdaniem wydarzy?.
L?k mo?e prowadzi? do odczuwania dozna¨½ fizycznych, takich jak np. duszno??, i mo?e powodowa? zmiany w naszym zachowaniu. Na przyk?ad: je?li odczuwamy l?k, mo?emy wtedy post?powa? z przesadn? ostro?no?ci? lub unika? rzeczy, kt¨®re naszym zdaniem mog? go spot?gowa?.
Do?wiadczanie uczucia l?ku jest bardzo powszechne i od czasu do czasu dotyczy ka?dego z nas. Nawet ludzie, kt¨®rzy na zewn?trz wydaj? si? pewni siebie i pozytywnie nastawieni, mog? odczuwa? l?k.
Przyznanie, ?e zmagamy si? ze swoimi emocjami, wymaga odwagi i si?y. Pom¨®c mo?e ?wiadomo?? tego, ?e l?k (szczeg¨®lnie w stresuj?cych okresach) jest normalnym zjawiskiem u ludzi.
Jak odczuwany jest l?k?
Zdolno?? do odczuwania l?ku jest naturaln? cz??ci? procesu zapewniania sobie bezpiecze¨½stwa. Kiedy czujemy, ?e mo?emy by? w niebezpiecze¨½stwie, nasz m¨®zg informuje nasze cia?o, aby przygotowa?o si? do natychmiastowego poradzenia sobie z sytuacj? zagro?enia. W zwi?zku z tym mo?emy do?wiadcza? szeregu r¨®?nych uczu? w naszym umy?le i ciele, co mo?e r¨®wnie? prowadzi? do zmian w naszym zachowaniu.
Ka?dy odczuwa l?k w inny spos¨®b, jednak istnieje kilka odczu? opisywanych najcz??ciej :
W naszym ciele (fizycznie) mo?emy zauwa?y?:
- Szybsze oddychanie (p?ytkie, kr¨®tkie oddechy)
- Uczucie omdlenia, zawroty g?owy lub dr?enie n¨®g
- Ko?atanie serca
- Md?o?ci oraz skurcze lub rozstr¨®j ?o??dka
- Nadmierne pobudzenie lub wiercenie si?
- Napi?te mi??nie
- B¨®le g?owy
- Bezsenno?? (trudno?ci z zasypianiem)
W naszej g?owie (pod wzgl?dem psychologicznym) mo?emy zauwa?y?:
- Bardzo niepokoj?ce my?li
- Uczucie z?o?ci lub smutku
- Obawa, ?e mo?e wydarzy? si? co? strasznego
- Stale powracaj?ce, natr?tne my?li (nieprzyjemne my?li, kt¨®rych nie spos¨®b si? pozby?)
W naszych dzia?aniach (zachowaniu) mo?emy zauwa?y?:
- Wielokrotne sprawdzanie wszystkiego
- Szukanie potwierdzenia u innych
- Odk?adanie wykonania zada¨½ na p¨®?niej
- Unikanie pewnych sytuacji lub rzeczy
Czym charakteryzuj? si? r¨®?ne rodzaje l?ku?
Wszyscy mamy do czynienia z l?kiem, ale podobnie jak w przypadku wielu ludzkich cech, spos¨®b, w jaki go do?wiadczamy, r¨®?ni si? w zale?no?ci od osoby. Niekt¨®rzy ludzie nie odczuwaj? l?ku zbyt cz?sto, podczas gdy inni potrafi? wyobrazi? sobie wiele powod¨®w do zmartwie¨½.
Niekt¨®re osoby odczuwaj? niepok¨®j podczas wykonywania lub my?lenia o wykonywaniu pewnych czynno?ci, jak r¨®wnie? podczas uczestniczenia w okre?lonych sytuacjach. Na przyk?ad: spotykania si? w du?ych grupach, uczestniczenia w zgromadzeniach, czy podr¨®?ach ?rodkami transportu publicznego. Niekt¨®re przedmioty szkolne r¨®wnie? mog? stanowi? wi?ksze wyzwanie, np. zaj?cia teatralne lub konieczno?? czytania na g?os w klasie. Ludzie mog? wyrobi? w sobie nawyk unikania lub polega? na swojej ?bezpiecznej przestrzeni¡±, takiej jak w?asny pok¨®j.
Niekt¨®re osoby do?wiadczaj? ci?g?ego uczucia l?ku i maj? niepokoj?ce, trudne do kontrolowania my?li dotycz?ce wielu r¨®?nych rzeczy.
Niekt¨®rzy odczuwaj? silny strach przed konkretnymi przedmiotami, miejscami lub sytuacjami. Powszechnie okre?la si? to jako fobi?. Kiedy kto? cierpi na fobi?, do?wiadcza bardzo silnego poczucia zagro?enia wywo?anego rzecz?, z kt¨®r? jest ona zwi?zana.
Inni mog? do?wiadcza? niepokoj?cych i natr?tnych my?li lub obraz¨®w w swoim umy?le, kt¨®re mog? przekszta?ci? si? w zaburzenie psychiczne zwane zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym (OCD). Osoby z OCD mog? odczuwa? potrzeb? robienia pewnych rzeczy, kt¨®rej nie s? w stanie si? oprze?. Osoby te mog? odczuwa? potrzeb? wykonywania okre?lonych czynno?ci w celu powstrzymania tych niepokoj?cych my?li i maj? wra?enie, ?e mo?e wydarzy? si? co? z?ego, je?li tego nie zrobi?.
Niekt¨®rzy ludzie do?wiadczaj? epizod¨®w nag?ego l?ku, zwanych atakami paniki, podczas kt¨®rych uczucie l?ku staje si? przyt?aczaj?ce. Ataki paniki zazwyczaj trwaj? kr¨®tko, ale s? intensywne. Podczas ataku paniki, opr¨®cz uczucia niepokoju, osoba mo?e mie? przera?aj?ce my?li (przeczucie, ?e mo?e wydarzy? si? co? strasznego).
Dla wi?kszo?ci ludzi odczuwanie niepokoju silniejszego ni? zwykle jest zjawiskiem, z kt¨®rym mog? sobie poradzi?, i kt¨®re jest cz??ci? codziennych zmartwie¨½ i stresu zwi?zanego z dorastaniem i byciem cz?owiekiem. Czasami l?k staje si? bardziej uporczywy i ma znacz?cy wp?yw na ?ycie codzienne. Je?li tak jest w twoim przypadku, pomocne mo?e by? uzyskanie dalszych informacji lub wsparcia.
Co jest przyczyn? zamartwiania si? i l?ku?
Istnieje wiele r¨®?nych powod¨®w, dla kt¨®rych kto? mo?e odczuwa? niepok¨®j, jednak trudno jest dok?adnie okre?li?, co powoduje go u danej osoby.
Kontakt z bliskim cz?onkiem rodziny cierpi?cym na stany l?kowe mo?e zwi?kszy? szanse na ich wyst?pienie u nas, nie oznacza to jednak, ?e automatycznie sami zaczniemy mie? takie obawy.
Wiadome jest, ?e trudne do?wiadczenia ?yciowe zwi?kszaj? prawdopodobie¨½stwo wyst?pienia l?ku. Poni?ej przedstawiono kilka przyk?ad¨®w takich do?wiadcze¨½. Nale?y jednak pami?ta?, ?e wszyscy reagujemy inaczej na nasze do?wiadczenia ?yciowe i co?, co wywo?uje l?k u jednej osoby, niekoniecznie wywo?a go u kogo? innego.
Czynniki, kt¨®re mog? zwi?ksza? prawdopodobie¨½stwo wyst?pienia d?ugotrwa?ego l?ku to m.in:
- Du?o zmian lub poczucie niepewno?ci w ?yciu
- Trwaj?cy konflikt rodzinny
- Problemy mieszkaniowe, takie jak eksmisja lub brak sta?ego adresu
- Problemy zwi?zane z pieni?dzmi, np. sytuacja, w kt¨®rej naszych rodzic¨®w nie sta? na op?acenie rachunk¨®w lub czynszu
- ?mier? bliskiej osoby (?a?oba)
- Do?wiadczenie przykrego lub traumatycznego wydarzenia (np. napa?ci lub wypadku samochodowego)
- Martwienie si? sprawami poruszanymi w wiadomo?ciach (na przyk?ad ?rodowiskiem lub wojnami)
- N?kanie, dyskryminacja czy wykluczenie (osobi?cie i w internecie)
- Stres spowodowany egzaminami lub obowi?zkami szkolnymi
- Ci?g?e problemy ze zdrowiem fizycznym
- Za?ywanie substancji psychoaktywnych, lek¨®w czy alkoholu
- Du?e zmiany w ?yciu codziennym
- Przemoc fizyczna, emocjonalna lub na tle seksualnym oraz zaniedbanie (sta?y brak mi?o?ci, opieki i uwagi)
Je?li do?wiadczasz (lub do?wiadczy?e?/a?) jakiegokolwiek rodzaju nadu?y? i czujesz, ?e jeste? w niebezpiecze¨½stwie, natychmiast zawiadom policj?.
Je?li nie jeste? w stanie tego zrobi?, zach?camy do skontaktowania si? z zaufan? osob? doros?? (np. nauczycielem, cz?onkiem rodziny lub lekarzem) lub skontaktowania si? z us?ug? wsparcia, tak? jak , aby uzyska? dalsze porady i wsparcie. Wi?cej informacji na temat dost?pnych opcji mo?na znale?? na ko¨½cu tej ulotki.
Dlaczego pojawia si? l?k?
Reakcja ?fight, flight or freeze¡± (walka, ucieczka lub zamro?enie)
Warto dowiedzie? si? nieco o l?ku i jego sposobie dzia?ania. Wa?n? cz??ci? l?ku jest "reakcja walki, ucieczki lub zamro?enia" (znana r¨®wnie? jako reakcja na stres).
Tysi?ce lat temu ludzie byli nara?eni na wiele niebezpiecze¨½stw ze strony naszego ?rodowiska, w tym ze strony zwierz?t drapie?nych i innych ludzi. Aby przetrwa?, nasze cia?a zosta?y wyposa?one w system alarmowy, maj?cy na celu chroni? nas przed wszelkimi mo?liwymi zagro?eniami. Kiedy ten system jest aktywowany, nasze cia?o przygotowuje si? do walki, ucieczki lub zamro?enia.
Aktywowany system powoduje przyspieszenie akcji serca i oddechu, kieruj?c energi? do naszych mi??ni. Nasze my?li staj? si? szybsze, dzi?ki czemu mo?emy analizowa? otoczenie w poszukiwaniu oznak niebezpiecze¨½stwa i szybko reagowa?. Czasami nasze cia?o mo?e r¨®wnie? ?zamarzn??¡± i przesta? si? porusza?, aby nie przyci?ga? uwagi drapie?nika w stron? miejsca, w kt¨®rym si? znajdujemy.
W dzisiejszych czasach nie musimy tak bardzo martwi? si? tymi fizycznymi zagro?eniami, ale nasze cia?o nadal korzysta z tego samego systemu alarmowego. Mo?e on by? bardziej czu?y na czynniki, kt¨®re postrzegamy jako zagro?enia psychologiczne, takie jak strach przed ocen? lub pora?k?.
Dlatego w?a?nie l?k nie jest chorob?, ale normaln? cz??ci? naszej biologii. Mo?e jednak sta? si? dla nas problemem, gdy nasze zmartwienia uniemo?liwiaj? nam funkcjonowanie i zajmowanie si? tym, co chcemy robi?.
Dowiedz si? wi?cej o .
Jak mog? sobie pom¨®c?
Stawianie czo?a swoim l?kom
Mo?emy sobie pom¨®c przezwyci??y? nasze l?ki stawiaj?c czo?a rzeczom, kt¨®rych si? boimy.
Krok po kroku
Niekt¨®rzy ludzie stawiaj? czo?a swoim l?kom stopniowo. Na przyk?ad: je?li cierpisz na l?k przed psami, kt¨®rego chcesz si? pozby?, mo?esz podj?? kilka krok¨®w, kt¨®re pomog? ci si? do nich przyzwyczai?:
- mo?esz zacz?? od ogl?dania zdj?? ps¨®w
- gdy ju? poczujesz si? z tym komfortowo, mo?esz przej?? do film¨®w z psami
- nast?pnie mo?esz odwiedzi? znajomego lub znajom?, kt¨®rzy maj? psa
- na koniec mo?esz po?wiczy? chodzenie do parku, w kt¨®rym przebywaj? mniej znane ci psy
Na g??bok? wod?
Inni ludzie wol? od razu stawia? czo?a swoim l?kom. W przyk?adzie o strachu przed psami oznacza?oby to p¨®j?cie do parku, w kt¨®rym obecne s? psy i pozostanie tam, a? strach zacznie mija?.
Istnieje biologicznie prosty pow¨®d, przez kt¨®ry te metody dzia?aj?. Strach przed dan? sytuacj?, miejscem lub rzecz? wynika z przeczucia, ?e nasz kontakt z nimi b?d? wystawienie si? na nie doprowadzi do czego? z?ego. Je?li po?wi?camy czas na co?, czego si? boimy, i w wyniku czego nie dzieje si? nic z?ego, w¨®wczas zaczynamy wierzy?, ?e prawdopodobnie nic z?ego si? jednak nie wydarzy, a nasza reakcja na stres staje si? ?agodniejsza.
Pos?uguj?c si? przyk?adem l?ku przed psami: niekt¨®rzy ludzie czuj? strach przed tymi czworonogami, poniewa? obawiaj? si?, ?e zostan? pogryzieni b?d? zaatakowani. Poprzez sp?dzanie z nimi czasu i udowadnianie sobie, ?e pogryzienie lub atak s? ma?o prawdopodobne, cielesna reakcja na stres b?dzie ?agodnie? w spos¨®b naturalny.
Z pocz?tku mo?e si? to wydawa? do?? przera?aj?ce, lecz im cz??ciej to robimy, tym bardziej nasze cia?o i umys? przyzwyczaj? si? do tego uczucia, a reakcja na stres w ko¨½cu staje si? mniej intensywna.
Skupianie si? na oddechu i ciele
?wiczenia oddechowe
Proste ?wiczenia oddechowe pomagaj? niekt¨®rym ludziom zmniejszy? b?d? ca?kowicie pozby? si? ich reakcji na stres. Oto dwa ?wiczenia oddechowe, kt¨®re mog? okaza? si? przydatne:
Nie nale?y wykonywa? tych ?wicze¨½, je?li powoduj? one u nas zadyszk?, zawroty g?owy lub dyskomfort.
?wiczenie i ruszanie si?
Niekt¨®rym osobom aktywno?? fizyczna i ?wiczenia pomagaj? zrelaksowa? cia?o i z?agodzi? reakcj? na stres.
Przyk?adowo: mo?na p¨®j?? na kr¨®tki spacer, pobiega?, pomaszerowa? w miejscu lub porobi? pajacyki. Wszystkie te ?wiczenia mog? pom¨®c naszym mi??niom rozlu?ni? si?, dzi?ki czemu stajemy si? spokojniejsi, gdy poziom naszego l?ku jest wysoki.
Na stronie Open Minded Online znajduje si? wiele przyk?ad¨®w ?wicze¨½, kt¨®re mog? okaza? si? pomocne, m.in: boxing joga, samodzielny masa? twarzy, joga na krze?le, ?wiczenia na uwalnianie napi?? oraz trening m¨®zgu (brain gym). Wi?cej informacji .
Skupianie si? na tu i teraz
Sprowadzenie umys?u do tera?niejszo?ci i skupienie si? na tu i teraz mo?e pom¨®c z?agodzi? reakcj? na stres. Pewna konkretna metoda, kt¨®ra mo?e okaza? si? pomocna, polega na u?yciu naszych pi?ciu zmys?¨®w w celu skupienia naszej uwagi na tera?niejszo?ci. Odbywa si? to poprzez nazwanie:
- Pi?ciu rzeczy, kt¨®re mo?emy zobaczy?
- Czterech rzeczy, kt¨®re mo?emy dotkn??
- Trzech rzeczy, kt¨®re mo?emy us?ysze?
- Dw¨®ch rzeczy, kt¨®re mo?emy pow?cha?
- Jednej rzecz, kt¨®rej mo?emy posmakowa?
Dzi?ki temu mo?emy przekierowa? nasze my?li z dala od l?ku.
Stworzenie ?pude?ka metod wyciszaj?cych¡± r¨®wnie? mo?e pom¨®c w skupianiu si? na tu i teraz. Wype?nij pude?ko rzeczami, kt¨®re kojarz? ci si? z uczuciem szcz??cia i spokoju. Mog? to by? zdj?cia twoich zwierzak¨®w lub przyjaci¨®?, przedmioty, kt¨®rymi mo?esz si? bawi? (np. pi?eczka antystresowa albo ?amig?¨®wki) oraz inne rzeczy, kt¨®re daj? ci poczucie spokoju.
Rozproszenie naszych my?li ulubion? muzyk?, grami b?d? filmami r¨®wniej mo?e okaza? si? pomocne.
Wyra?anie swoich uczu?
Rozmowa
Podzielenie si? naszymi zmartwieniami z rodzin?, przyjaci¨®?mi lub psychologiem mo?e pom¨®c w z?agodzeniu uczucia l?ku. Rozmowa mo?e tak?e zmniejszy? poczucie osamotnienia i pozwoli? ci nawi?za? kontakt z innymi osobami, kt¨®re do?wiadczy?y podobnych rzeczy, i kt¨®re mog? mie? cenne rady.
Prowadzenie pami?tnika lub dziennika
Niekt¨®rym osobom pomaga notowanie tego, jak si? czuj? oraz co dzieje si? w ich ?yciu. Przelewanie my?li na papier mo?e by? pomocne w uzewn?trznianiu naszych uczu?, refleksji nad naszymi do?wiadczeniami i ustaleniu, co jest przyczyn? naszych zmartwie¨½. Dodatkowo pami?tnik/dziennik zapewnia przestrze¨½ na rozmy?lanie nad tym, jak rozwi?za? sprawy, kt¨®re sta?y si? naszymi zmartwieniami.
Znajdowanie czasu na pokonywanie naszych zmartwie¨½
Przeznaczenie czasu na skupienie si? na naszych zmartwieniach pozwala nam na uwolnienie si? od nich na reszt? dnia. Niekt¨®re osoby lubi? korzysta? ze ?s?oiczka zmartwie¨½¡°, w kt¨®rym przechowuj? obawy spisane na kartkach. Taki s?oiczek otwieraj? tylko wtedy, gdy przychodzi ?pora na zmartwienia¡±.
Niezale?nie od tego, na kt¨®r? metod? si? zdecydujemy, zawsze warto pami?ta?, ?e wszyscy czasem potrzebujemy wsparcia innych os¨®b na przestrzeni naszego ?ycia. Nie b¨®j si? otworzy? i podzieli? tym, jak si? czujesz.
Jak mog? uzyska? dodatkow? pomoc?
W sytuacji, kiedy nasz l?k przysparza nam wiele problem¨®w, pomocne mo?e by? uzyskanie profesjonalnego wsparcia. Warto porozmawia? o swoim samopoczuciu z lekarzem/lekark? pierwszego kontaktu (GP). Lekarz/lekarka om¨®wi z tob? dost?pne rozwi?zania i pomo?e ci zdecydowa?, kt¨®re jest dla ciebie najbardziej odpowiednie. Nale?? do nich:
Child and Adolescent Mental Health Services (CAMHS) - (Us?ugi w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci i m?odzie?y)
W plac¨®wkach CAMHS pracuj? r¨®?ni specjali?ci, kt¨®rzy wyszkoleni s? w zakresie problem¨®w psychicznych wyst?puj?cych u dzieci i m?odzie?y. Poszczeg¨®lne zespo?y plac¨®wek sk?adaj? si? z rozmaitych specjalist¨®w, w tym psychiatr¨®w, psycholog¨®w oraz piel?gniarek/piel?gniarzy. Zapewniaj? oni specjalistyczne diagnozy i wydaj? zalecenia dotycz?ce leczenia.
Pediatria
Pediatrzy to lekarze, kt¨®rzy diagnozuj? i lecz? m?ode osoby, zazwyczaj od lat niemowl?cych a? do 16 roku ?ycia. Lekarz/lekarka pierwszego kontaktu (GP) mo?e skierowa? ci? do pediatry, je?eli istniej? obawy, ?e twoje problemy ze zdrowiem psychicznym powi?zane s? z fizyczn? chorob? podstawow? (np. omdlenia mog? wynika? z l?ku, ale mog? by? r¨®wnie? spowodowane chorob? fizyczn?, kt¨®r? nale?y zdiagnozowa? i leczy?).
Szko?y
Je?eli tw¨®j problem zwi?zany jest g?¨®wnie ze szko??, wtedy najlepiej b?dzie zwr¨®ci? si? w?a?nie tam lub do lokalnych w?adz o?wiatowych w celu uzyskania pomocy. Szko?y cz?sto ?wiadcz? konkretnie us?ugi, z kt¨®rych uczniowie mog? korzysta?. Obejmuj? one szkolne terapie lub poradnictwo, psycholog¨®w edukacyjnych i inne zespo?y przeszkolone w konkretnym zakresie (np. w problemach behawioralnych, autyzmie b?d? trudno?ciach w uczeniu si?).
Wszystkie szko?y i w?adze o?wiatowe powinny mie? polityk? i procedury dotycz?ce takich problem¨®w, jak np. n?kanie, lub dotycz?ce zapewniania dodatkowego wsparcia w klasie.
Opieka spo?eczna
Opieka spo?eczna oferuje praktyczne wsparcie rodzinom, szczeg¨®lnie takim, w kt¨®rych obecne s? dzieci z trudno?ciami w uczeniu si?. Wsparcie to mo?e przybra? posta? zapomogi finansowej na dost?p do us?ug lub aktywno?ci spo?ecznych. Mo?e to by? r¨®wnie? pomoc w wychowywaniu w rodzinie zast?pczej lub adopcyjnej, a tak?e wsparcie i porady dla rodzic¨®w. Kolejnym zadaniem opieki spo?ecznej jest ochrona dzieci, w efekcie czego zaanga?owana jest ona w planowanie proces¨®w ochrony dzieci w sytuacji, gdy istnieje obawa o bezpiecze¨½stwo i dobro m?odej osoby.
Dzia?alno?? charytatywna
Organizacje charytatywne oferuj? us?ugi wspieraj?ce zdrowie psychiczne, jednak?e mog? si? one r¨®?ni? w zale?no?ci od miejsca zamieszkania. Niekt¨®re organizacje mog?y zosta? za?o?one z my?l? o potrzebach konkretnych grup. Na przyk?ad: z my?l? o wsp¨®lnotach mniejszo?ci etnicznych lub rodzinach z dzie?mi cierpi?cymi na konkretne schorzenie. Istniej? te? inicjatywy pa¨½stwowe, takie jak , , i .
Prywatna terapia
Niekt¨®re osoby decyduj? si? p?aci? za prywatn? terapi?. Prywatni terapeuci/-tki mog? oferowa? poradnictwo, terapi? behawioraln?, psychodynamiczn?, humanistyczn?, rodzinn? lub systemow? i wiele innych.
Ceny s? zr¨®?nicowane, jednak cz?sto wynosz? od 40 do 100 funt¨®w za sesj?. Niekt¨®re prywatne gabinety terapeutyczne oferuj? obni?one stawki dla os¨®b o ni?szych dochodach.
Je?eli korzystasz z us?ug prywatnego terapeuty/-tki, powiniene?/a? upewni? si?, ?e osoba ta nale?y do zarejestrowanej instytucji akredytuj?cej, takiej jak (British Association for Counselling and Psychotherapy) (Brytyjskie Stowarzyszenie Doradztwa i Psychoterapii) lub (Association of Child Psychotherapists) (Stowarzyszenie Psychoterapeut¨®w Dzieci?cych).
Lepiej unika? wsp¨®?pracy z dw¨®jk? r¨®?nych terapeut¨®w/-tek w tym samym czasie, chyba ?e nale?? do tego samego zespo?u i ?ci?le ze sob? wsp¨®?pracuj?. Wynika to z tego, ?e r¨®?ni terapeuci mog? u?ywa? r¨®?nych, niewsp¨®?graj?cych ze sob? metod.
Dodatkowe informacje
- ¨C ?r¨®d?o informacji i wsparcia w sprawie wszelkich zmartwie¨½, kt¨®rych do?wiadczaj? m?ode osoby. Mo?esz zadzwoni? po darmow? i poufn? porad? na 0800 1111, albo skontaktowa? si? z nimi przez maila/panel zg?oszeniowy.
- &²Ô²ú²õ±è;¨C Udzielaj? informacji i porad na temat zdrowia psychicznego m?odzie?y m?odym ludziom i ich rodzicom.
- ¨C Udzielaj? porad i wsparcia w celu upodmiotowienia ka?dej osoby do?wiadczaj?cej problem¨®w ze zdrowiem psychicznym.
- ¨C Udzielaj? informacji i wsparcia ludziom cierpi?cym na problemy zwi?zane z l?kiem.
- ¨C Udzielaj? informacji, porad i konsultacji. Pomog? ci tak?e znale?? lokalne us?ugi wsparcia psychicznego w twojej okolicy.
Linki do film¨®w pochodz? z:
- Fablefy - The Whole Child
- Sunnybrook Hospital
- Anxiety Canada
- Minded Online
Autorzy
Niniejsze informacje opracowane zosta?y przez ÍøÆØºÚÁÏ¡¯ Child and Family Public Engagement Editorial Board (CAFPEB). Informacje te odzwierciedlaj? najbardziej rzetelne dane dost?pne w czasie ich opracowywania.
Autorzy i eksperci: Dr Marianne Hilton, Dr Sami Timimi i Dr Tze Hui Phang
Szczeg¨®lne podzi?kowania dla m?odych ludzi, kt¨®rzy wyrazili swoje opinie na temat zawarto?ci tego materia?u.
Pe?na bibliografia do niniejszego materia?u jest dost?pna na ?yczenie.
Opublikowano: sierpie¨½ 2022
Termin weryfikacji: sierpie¨½ 2025
? ÍøÆØºÚÁÏ
This translation was produced by CLEAR Global (Feb 2024)