ÍøÆØºÚÁÏ

?a?oba

Bereavement

Below is a Polish translation of our information resource on bereavement. You can also view our other Polish translations.

Zastrze?enie

Prosimy o uwa?ne przeczytanie zastrze?enia, kt¨®re towarzyszy poszczeg¨®lnym t?umaczeniom. Wyja?niono w nim, ?e College nie mo?e zagwarantowa? jako?ci t?umacze¨½ ani tego, ?e informacje s? w ka?dym przypadku aktualne.

Te informacje s? przeznaczone dla wszystkich pogr??onych w ?a?obie, ich rodzin i przyjaci¨®?, oraz ka?dego, kto chce dowiedzie? si? wi?cej.

Na tej stronie znajdziecie informacje o:

  • sposobach, w jakich ludzie zazwyczaj prze?ywaj? ?a?ob? po stracie
  • nieprzepracowanej ?a?obie
  • miejscach, gdzie mo?na uzyska? pomoc
  • innych ?r¨®d?ach informacji
  • sposobach udzielania pomocy przez przyjaci¨®? i cz?onk¨®w rodziny.

Czym jest ?a?oba?

?a?oba to przygn?biaj?ce, ale powszechne do?wiadczenie. Wi?kszo?? z nas do?wiadczy w pewnym momencie swojego ?ycia ?mierci lub straty ukochanej osoby.

Mimo to, na co dzie¨½ bardzo ma?o my?limy i rozmawiamy o ?mierci, by? mo?e dlatego, ?e nie natykamy si? na ni? tak cz?sto jak poprzednie pokolenie. Dla nich ?mier? brata lub siostry, przyjaciela czy krewnego by?a powszechn? cz??ci? ?ycia w dzieci¨½stwie lub nastoletnich latach. Nam przychodzi do?wiadczy? tych strat p¨®?niej w ?yciu. Nie mamy wi?c mo?liwo?ci nauczy? si? ?a?oby - jak j? odczuwa?, co powinni?my robi?, co jest ?normalne¡±. Nie mamy te? do?wiadczenia pogodzenia si? z ?a?ob?.

Mimo to, musimy umie? sobie poradzi?, kiedy finalnie zmierzymy si? ze strat? ukochanej osoby. Ka?dy z nas jest inny i inaczej mierzy si? z ?a?ob? - jednak pewne do?wiadczenia s? uniwersalne podczas prze?ywania ?a?oby.

Jak do?wiadczamy ?a?oby

?a?ob? prze?ywamy po jakichkolwiek stratach, najmocniej jednak po ?mierci ukochanej osoby. ?a?oba to nie tylko jedno uczucie, a ca?a seria uczu?. Potrzeba czasu, ?eby je prze?y?, a ka?da osoba zrobi to w swoim w?asnym tempie.

Najcz??ciej przechodzimy ?a?ob? po kim?, kogo znali?my przez d?ugi czas. Jednak osoby, kt¨®re urodzi?y martwe dziecko lub poroni?y, lub kt¨®re straci?y bardzo ma?e dzieci, prze?ywaj? ?a?ob? w ten sam spos¨®b. Potrzebuj? one tego samego rodzaju opieki i uwagi.

Ludzie prze?ywaj? szereg r¨®?nych emocji podczas ?a?oby. Te uczucia nie pojawiaj? si? w ?adnej szczeg¨®lnej kolejno?ci. Uczucie mo?e czasem wr¨®ci?, nawet je?li my?limy, ?e ju? je przepracowali?my. Niekt¨®rzy z nas mog? nic nie czu?.

Szok

Po ?mierci bliskiej osoby, wi?kszo?? ludzi do?wiadcza szoku, jakby nie mogli uwierzy?, ?e to si? naprawd? wydarzy?o. Mog? si? tak czu?, nawet je?li by?a to spodziewana ?mier?.

To uczucie emocjonalnego odr?twienia mo?e by? czasem pomocne w przebrni?ciu przez wszystkie wa?ne ustalenia praktyczne, kt¨®re musz? by? poczynione, tj.skontaktowanie si? z krewnymi czy zorganizowanie pogrzebu. Jednak to poczucie odrealnienia mo?e si? sta? problemem, je?li trwa zbyt d?ugo. Zobaczenie cia?a zmar?ego mo?e by? dla niekt¨®rych wa?nym pierwszym krokiem do jego pokonania.

Dla wielu ludzi, pogrzeb czy nabo?e¨½stwo ?a?obne jest wydarzeniem, podczas kt¨®rego rzeczywisto?? tego, co si? wydarzy?o, zaczyna do nas dociera?. To mo?e by? przygn?biaj?ce, gdy widzi si? cia?o lub uczestniczy si? w pogrzebie, ale s? to sposoby po?egnania si? z ukochan? osob?. W danym momencie mo?e to by? zbyt bolesne, na przyk?ad, przyj?? na pogrzeb. Wielu ludzi ?a?uje jednak w przysz?o?ci, je?li nie uczestniczyli w pogrzebie.

Wyparcie

Wkr¨®tce to odr?twienie mija i mo?e by? zast?pienie uczuciem wyparcia. Ci??ko jest nam zaakceptowa? to, co si? wydarzy?o. Ci??ko jest nam przekona? si? o stracie, nawet je?li znamy fakty. Czujemy t?sknot? za zmar?ym. Chcemy go jako? znale??, nawet je?li jest to oczywi?cie niemo?liwe. Sprawia to trudno?? w zrelaksowaniu lub skoncentrowaniu si? oraz mo?emy mie? trudno?ci z prawid?owym snem. Sny mog? by? bardzo przygn?biaj?ce.

Niekt¨®rzy ludzie czuj?, ?e mog? ?widzie?¡± ukochane osoby wsz?dzie, gdzie id? - na ulicy, w parku, w domu, gdziekolwiek, gdzie sp?dzali razem czas.

Z?o?? i poczucie winy

Mo?emy r¨®wnie? czu? si? bardzo rozz?oszczeni w tym czasie - ?li na lekarzy i piel?gniarki, kt¨®rzy nie zapobiegli ?mierci, na przyjaci¨®? i krewnych, kt¨®rzy nie zrobili wystarczaj?co lub nawet na zmar?ego, kt¨®ry przez ?mier? nas opu?ci?. Mo?emy by? nawet rozgniewani na nas samych, ?e nie zrobili?my wystarczaj?co du?o.

Innym powszechnym uczuciem jest poczucie winy. Wci?? my?limy o wszystkich rzeczach, kt¨®re chcieliby?my powiedzie? lub zrobi?. Mo?emy nawet my?le?, ?e gdyby?my zrobili co? inaczej, by? mo?e w jaki? spos¨®b zapobiegliby?my ?mierci. Oczywi?cie, ?mier? jest zazwyczaj poza czyj?kolwiek kontrol? i osoba pogr??ona w ?a?obie mo?e potrzebowa?, aby jej o tym przypomnie?. Mo?emy si? nawet czu? winni je?li poczujemy ulg?, kiedy ukochana osoba umrze po bolesnej lub przygn?biaj?cej chorobie. Uczucie ulgi jest naturalne, zrozumia?e i bardzo powszechne.

Smutek

Po tym stanie pobudzenia zwykle nast?puje czas cichego smutku lub wycofania i ciszy, kiedy chcemy by? sami. Te nag?e zmiany emocjonalne mog? by? dezorientuj?ce dla przyjaci¨®? i krewnych, ale s? one normaln? cz??ci? ?a?oby. 

Mimo ?e czujemy si? mniej pobudzeni, okresy depresyjne staj? si? z czasem coraz cz?stsze. Mo?emy do?wiadczy? od czasu do czasu spazm¨®w ?a?oby, spowodowanych przez ludzi, miejsca lub rzeczy, kt¨®re przywracaj? nam wspomnienia utraconej osoby.

Innym mo?e by? trudno zrozumie? lub mog? by? zak?opotani, kiedy nagle wybuchamy p?aczem bez ?adnego wyra?nego powodu. Na tym etapie kusz?ce mo?e by? trzymanie si? z dala od innych ludzi, kt¨®rzy w pe?ni nie rozumiej? lub nie dziel? ?a?oby. Jednak unikanie innych mo?e nawarstwi? problem¨®w na przysz?o??, a zazwyczaj najlepiej jest zacz?? powr¨®t do normalnego ?ycia (na tyle, na ile to mo?liwe) po mniej wi?cej kilku tygodniach.

W tym czasie, innym mo?e si? wydawa?, ?e sp?dzamy du?o czasu siedz?c, nic nie robi?c. Prawdopodobnie my?limy w¨®wczas o utraconej osobie, wracaj?c do dobrych i z?ych chwil, kt¨®re razem prze?yli?my. To cicha, aczkolwiek niezb?dna cz??? zaakceptowania ?mierci.

Wraz z czasem, ostry b¨®l wczesnej ?a?oby zaczyna zanika?. Depresja s?abnie i wraca mo?liwo?? my?lenia o innych rzeczach, a nawet o my?lenia o przysz?o?ci. Jednak, poczucie, ?e straci?o si? cz??? siebie nigdy kompletnie nie znika.

Je?li stracili?my partnera, ci?gle przypominamy sobie o naszej nowej samotno?ci, widz?c inne pary razem oraz medialne obrazki szcz??liwych rodzin. Mimo to, po jakim? czasie mo?emy znowu poczu? si? w pe?ni sob?, nawet je?li brakuje cz??ci naszego ?ycia. Tak wi?c, po latach, mo?e okaza? si?, ?e m¨®wimy tak, jakby stracona osoba wci?? by?a z nami.

Akceptacja

Te r¨®?ne do?wiadczenia mog? na?o?y? si? w czasie i ukaza? si? na r¨®?ne sposoby u r¨®?nych ludzi. Wi?kszo?? z nas dochodzi do siebie po powa?nej chorobie w ci?gu roku lub dw¨®ch lat. Ostatni? cz??ci? ?a?oby jest odej?cie od zmar?ego i zacz?cie nowego rodzaju ?ycia. Nasz humor si? poprawia, nasz sen si? polepsza a nasza energia wraca do normalno?ci. Wracamy do swojego normalnego stanu, nawet pop?du seksualnego.

Mimo wszystko, ludzie z r¨®?nych kultur radz? sobie ze ?mierci? na sw¨®j w?asny, charakterystyczny spos¨®b. W niekt¨®rych spo?eczno?ciach ?mier? postrzegana jest jako pierwszy krok w ci?g?ym cyklu ?ycia i ?mierci, a nie ?ca?kowite zatrzymanie¡±. Rytua?y i ceremonie ?a?obne mo?e by? publiczne i wylewne, lub prywatne i ciche. W niekt¨®rych kulturach czas ?a?obny jest sta?y, w innych nie. Uczucia odczuwane przez osoby pogr??one w ?a?obie i r¨®?nych kulturach mog? by? podobne, lecz sposoby ich wyra?ania s? bardzo r¨®?ne.

Dzieci i m?odzie?

Mimo ?e bardzo ma?e dzieci mog? nie rozumie? znaczenia ?mierci, one r¨®wnie? czuj? strat? bliskiego krewnego w taki sam spos¨®b jak doro?li. Nawet od niemowl?ctwa dzieci prze?ywaj? ?a?ob? i odczuwaj? wielki niepok¨®j.

Jednak, inaczej odczuwaj? one czas ni? doro?li i mog? przechodzi? przez etapy ?a?oby ca?kiem szybko. We wczesnych latach szkolnych dzieci mog? czu? si? odpowiedzialne za ?mier? bliskiego krewnego, a zatem mog? potrzebowa? zapewnienia, ?e nie by?a to ich wina. M?odzi ludzie mog? nie m¨®wi? o swojej ?a?obie w obawie przed dodaniem dodatkowych obci??e¨½ dla doros?ych w ich otoczeniu.

?a?oba u dzieci i nastolatk¨®w oraz ich potrzeba ?a?oby, nie powinna by? przeoczona kiedy umiera cz?onek rodziny. Zazwyczaj powinni oni by? uwzgl?dnieni w ustaleniach dotycz?cych pogrzebu, na przyk?ad.

?a?oba po samob¨®jstwie

Pogodzenie si? z samob¨®jcz? ?mierci? kogo?, kogo znali?my, mo?e by? szczeg¨®lnie ci??kie. Poza zwyczajnymi uczuciami ?a?oby, mo?e dodatkowo pojawi? si? wiele sprzecznych emocji. Mo?emy odczuwa?:

  • z?o??, na osob?, kt¨®ra odebra?a sobie ?ycie.
  • odrzuceni przez to, co zrobi?a.
  • zdezorientowani, dlaczego to zrobi?a.
  • winni - wi?kszo?? ludzi odbiera sobie ?ycie w akcie desperacji; jak mogli?my nie zauwa?y? jak czu? si? zmar?y?
  • winni, ?e nie byli?my w stanie zapobiec jego ?mierci - mo?emy przypomina? sobie chwile sp?dzone ze zmar?ym i pyta? si?, czy mogli?my co? zrobi?, ?eby temu zapobiec
  • zmartwieni tym, czy zmar?y cierpia?
  • wdzi?czni, ?e nie musimy ju? d?u?ej znosi? ich smutku
  • ulg?, ?e nie musimy ju? d?u?ej by? obok i wspiera? tej osoby lub radzi? sobie z jej my?lami i pragnieniami samob¨®jczymi
  • zawstydzeni tym, co zrobi? zmar?y - szczeg¨®lnie je?li kultura lub religia postrzega samob¨®jstwo jako grzeszne lub haniebne
  • niech?tni do rozmowy o tym z innymi lud?mi, z powodu a) pi?tna wok¨®? samob¨®jstwa w ich kulturze lub b) czujemy, ?e inni ludzie s? bardziej zainteresowani dramatyzmem sytuacji ni? uczuciami lub zmar?ym
  • odizolowani - pomocnym mo?e by? rozmowa z innymi lud?mi, kt¨®rzy stracili ukochanego w wyniku samob¨®jstwa.

Poradnik 105 NICE (Sekcja 1.8)  zawiera Inne u?yteczne ?r¨®d?a:

Autopsja

Autopsja jest zazwyczaj przeprowadzana po wszelkiej niespodziewanej ?mierci. Je?li jest to niezgodne z danej osoby religi? lub kultur?, jej przyjaciele lub rodzina musz? jak najszybciej poinformowa? o tym koronera oraz innych zaanga?owanych specjalist¨®w.

P¨®?niej zazwyczaj nast?puje dochodzenie. Koroner przedstawia dowody w trakcie procesu s?dowego, aby dowie?? co dok?adnie zasz?o. Mo?e by? pomocnym uczestniczenie w dochodzeniu - je?li jednak si? na to nie zdecydujemy, wci?? mo?liwym jest uzyskanie pe?nego raportu z dochodzenia w biurze koronera (nie obowi?zuje za to ?adna op?ata).

Wi?cej informacji dost?pnych jest w oraz

Jak mog? pom¨®c przyjaciele i krewni?

  • Mo?emy pom¨®c poprzez sp?dzanie czasu z osob? pogr??on? w ?a?obie. Bardziej ni? s?¨®w, potrzebuje ona zapewnienia, ?e b?dziemy przy niej w tym bolesnym i niespokojnym czasie. Kiedy s?owa nie wystarczaj?, wsp¨®?czuj?ce rami? dooko?a ramion wyrazi trosk? i wsparcie.
  • Wa?ne jest, aby osoba pogr??ona w ?a?obie mog?a, je?li chce, wyp?aka? si? komu? i porozmawia? o swoich uczuciach b¨®lu i niepokoju, bez nak?aniania jej do pozbierania si?. Z czasem si? z nimi pogodzi, ale najpierw potrzebuje si? wygada? i wyp?aka?.
  • Innym trudno mo?e by? zrozumie?, dlaczego osoba pogr??ona w ?a?obie czuje potrzeb? m¨®wienia w k¨®?ko o tych samych rzeczach, ale jest to cz??? radzenia sobie z ?a?ob?, kt¨®ra powinna by? wspierana. Je?li nie wiemy, co powiedzie?, lub nawet czy powinni?my co? powiedzie?, powinni?my szczerze o tym powiedzie?. Dajemy wtedy pogr??onej w ?a?obie osobie szans? na powiedzenie nam, czego ona chce. Ludzie cz?sto unikaj? wspominania imienia zmar?ego, w obawie sprawienia przykro?ci. Jednak, osobie pogr??onej w ?a?obie mo?e wydawa? si? jakby inni zapomnieli o jej stracie, dodaj?c tym samym uczucie odizolowania do jej bolesnych uczu? ?a?oby.
  • Nale?y pami?ta?, ?e r¨®?ne ?wi?ta i rocznice (nie tylko ?mierci, ale te? urodzin czy ?lub¨®w) s? szczeg¨®lnie bolesnym czasem. Przyjaciele i rodzina mog? si? wyj?tkowo postara? by? blisko.
  • Praktyczna pomoc w sprz?taniu, zakupach lub opiece nad dzie?mi mo?e zmniejszy? ci??ar samotno?ci. Starsi partnerzy pogr??eni w ?a?obie mog? potrzebowa? pomocy w obowi?zkach, kt¨®rymi zajmowa? si? zmar?y partner - radzeniu sobie z rachunkami, gotowaniem, pracami domowymi, serwisowaniem samochodu itp.
  • Wa?ne jest, by da? ludziom wystarczaj?co du?o czasu na prze?ycie ?a?oby. Niekt¨®rzy szybko radz? sobie ze strat?, ale innym zajmuje to wi?cej czasu. Nie powinny?my oczekiwa? zbyt wiele od pogr??onych w ?a?obie krewnych czy przyjaci¨®? - potrzebuj? oni czasu, aby odpowiednio prze?y? ?a?ob?, co pomo?e unikn?? problem¨®w w przysz?o?ci. 

Co dzieje si? z nieprzepracowan? ?a?ob??

S? ludzie, kt¨®rzy zdaj? si? w og¨®le nie przechodzi? ?a?oby. Nie p?acz? na pogrzebie, unikaj? jakiejkolwiek wzmianki o swojej stracie i wracaj? do swojego normalnego ?ycia wyj?tkowo szybko. Jest to normalny spos¨®b radzenia sobie ze strat? i nie powoduje ?adnych szk¨®d, ale inni mog? do?wiadcza? dziwnych objaw¨®w fizycznych lub powtarzaj?cych si? okres¨®w depresji w kolejnych latach. Niekt¨®rzy mog? nie mie? szansy na odpowiednie prze?ycie ?a?oby. Du?e wymagania zwi?zane z opiek? nad rodzin? lub firm? mog? oznacza?, ?e po prostu nie ma na to czasu.

Czasami problem polega na tym, ?e strata nie jest postrzegana jako ?w?a?ciwa¡± ?a?oba. Zdarza si? to cz?sto, ale nie zawsze, osobom, kt¨®re poroni?y lub urodzi?y martwe dziecko, a nawet dokona?y aborcji. Ponownie, mog? wyst?pi? cz?ste okresy depresji.

Niekt¨®rzy mog? zacz?? si? smuci?, ale utkn? w martwym punkcie. Pocz?tkowe poczucie szoku i niedowierzania nie ust?puje. Mijaj? lata, a osoby te wci?? mog? mie? trudno?ci z uwierzeniem w ?mier? ukochanej osoby. Inni nie s? w stanie my?le? o niczym innym, cz?sto urz?dzaj?c w pokoju zmar?ej osoby rodzaj ?wi?tyni dedykowanej jej pami?ci.

Niekiedy depresja, kt¨®ra pojawia si? przy ka?dej takiej stracie mo?e pog??bia? si? i prowadzi? do nieprzyjmowania jedzenia i picia, a tak?e do wyst?powania my?li samob¨®jczych.

Pomoc lekarska

?a?oba wywraca nasz ?wiat do g¨®ry nogami i jest jednym z bardziej bolesnych do?wiadcze¨½. Uczucia, kt¨®re temu towarzysz? mog? by? nietypowe, straszne i przyt?aczaj?ce. Pomimo tego, jest to cz??? ?ycia, z kt¨®r? wiele z nas musi si? zmierzy?, i kt¨®ra zwykle nie wymaga interwencji medycznej. Jednak w niekt¨®rych przypadkach ?a?oba staje si? powa?nym problemem.

  • Je?li ?a?oba utrzymuje si? przez kilka miesi?cy, lekarz rodzinny mo?e udzieli? nam pomocy. Dla niekt¨®rych wystarczaj?ce b?d? spotkania i rozmowy z lud?mi, kt¨®rzy maj? podobne do?wiadczenia. Inni potrzebowa? b?d? spotka¨½ z doradc? lub psychoterapeut? od radzenia sobie z ?a?ob?. Takie spotkania mog? odbywa? si? w specjalnej grupie lub indywidualnie.
  • Czasem istotnym problemem staje si? r¨®wnie? wyst?puj?ca d?u?ej bezsenno??. Lekarz mo?e w¨®wczas przepisa? leki na sen, do przyjmowania przez kilka dni.
  • Je?li depresja nadal si? pog??bia, wp?ywaj?c na apetyt, poziom energii oraz sen, leki antydepresyjne mog? pom¨®c; wi?cej informacji znajdziesz w naszej ulotce o antydepresantach. Je?li depresja nie ulega z?agodzeniu, Tw¨®j lekarz rodzinny mo?e zaleci? wizyt? u psychiatry.
  • Wiele hospicj¨®w oferuje darmowe us?ugi i wsparcie podczas ?a?oby dla os¨®b, kt¨®re straci?y kogo? w wyniku nieuleczalnej choroby.
  • Tym, kt¨®rych dotykaj? powy?sze problemy pomocy mog? udzieli? nie tylko lekarze, ale r¨®wnie? organizacje wymienione poni?ej.

Wsparcie i porady podczas ?a?oby

Telefon zaufania: 0800 634 9494

Darmowy telefon, oferuje osobom w ?a?obie wsparcie w zakresie wielu praktycznych kwestii. Udziela porad we wszystkich aspektach ?a?oby, od zarejestrowania ?mierci i znalezienia domu pogrzebowego a? po zapytania dotycz?ce spadk¨®w, podatk¨®w i zasi?k¨®w.

Telefon zaufania: 0800 83 85 87

Dost?p do do?wiadczonych konsultant¨®w gotowych wys?ucha?, udzieli? porady i informacji osobom w depresji i potrzebuj?cym rozmowy.

Linia wsparcia i informacji: 0800 02 888 40

Narodowa fundacja charytatywna wspieraj?ca rodziny w ?a?obie, a tak?e profesjonalist¨®w, kt¨®rzy o nie dbaj?.

 oraz

Telefon zaufania: 0808 808 1677

Telefon zaufania (Szkocja): 0845 600 2227

Wsparcie po ?mierci kogo? bliskiego. Spotkania twarz? w twarz lub grupowe, prowadzone przez wyszkolonych w kierunku radzenia sobie z ?a?ob? wolontariuszy, organizowane na terenie ca?ej Wielkiej Brytanii.

Koalicja 32000 cz?onk¨®w na terenie Anglii i Walii, kt¨®rej celem jest zach?cenie spo?ecze¨½stwa do bardziej otwartego m¨®wienia o umieraniu, ?mierci i ?a?obie, a tak?e do planowania ko¨½ca ?ycia.

Telefon zaufania: 01460 55120

E-mail: contact@rosiecranetrust.co.uk

Rosie Crane Trust wspiera rodzic¨®w w ?a?obie po stracie dziecka w ka?dym wieku.

Telefon zaufania: 116 123

E-mail: jo@samaritans.org

Narodowa organizacja oferuj?ca wsparcie osobom w kryzysie zdrowia psychicznego, o sk?onno?ciach samob¨®jczych, i potrzebuj?cym kogo? do rozmowy.

Sie? organizacji wspieraj?cych osoby dotkni?te ?a?ob? po ?mierci samob¨®jczej.

Telefon zaufania: 0300 111 5065

Dzia?aj?ca na terenie ca?ej Wielkiej Brytanii organizacja samopomocowa dla doros?ych w ?a?obie. Prowadzona jest przez osoby, kt¨®re do?wiadczy?y utraty kogo? bliskiego.

Telefon zaufania: 0345 123 2304

Organizacja charytatywna zrzeszaj?ca rodzic¨®w, rodze¨½stwo oraz dziadk¨®w w ?a?obie po utracie dziecka lub dzieci.

Telefon: 0808 802 6868

E-mail: support@lullabytrust.org.uk

Organizacja charytatywna, kt¨®ra zapewnia specjalistyczne wsparcie rodzinom w ?a?obie po tzw. nag?ej ?mierci ?¨®?eczkowej, promuje porady ekspert¨®w w kwestii bezpiecznego snu dzieci i podnosi poziom ?wiadomo?ci na temat zespo?u nag?ego zgonu niemowl?t (SIDS).

Fundacja charytatywna wspieraj?ca osoby, kt¨®re straci?y kogo? bliskiego w wyniku choroby nowotworowej. Grupy wsparcia (kierowane g?¨®wnie do student¨®w) operuj? w Londynie i Oksfordzie. Fundacja organizuje te? inne wydarzenia.

Fundacja charytatywna dla m??czyzn i kobiet w wieku do 50 lat, oferuj?ca wsparcie po utracie partnera lub partnerki.

Winston¡¯s Wish to narodowa organizacja charytatywna oferuj?ca wsparcie dzieciom, m?odym osobom (do 25. roku ?ycia) oraz ich rodzinom, kiedy umiera kto? bliski.

Darmowy telefon zaufania: 08088 020 021

E-mail: ask@winstonswish.org

Dodatkowa lektura

  • , C.S. Lewis.
  • You'll get over it: the rage of bereavement, Virginia Ironside.
  • Organizacja Cruse Bereavement Care zapewnia szerok? gam? .

Bibliografia

Zisook, S., & Shear, K. (2009). Grief and bereavement: what psychiatrists need to know. World Psychiatry, 8 (2), 67-74.

Bonanno, G.A., & Kaltman, S. (2001). The varieties of grief experience. Clinical Psychology Review, 21 (5), 705-734.

Zisook, S., et al. (2014). Bereavement: Courses, consequences and care. Current Psychiatry Reports, 16, 482-492.

Lobar, S.L., Youngblut, J.M., & Brooten, D. (2006). Cross-cultural beliefs, ceremonies and rituals surrounding death of a loved one. Pediatric Nursing, 32 (1), 44-50.

Watson-Jones, R.E., Busch, J.T.A., Harris, P.L., & Legare, C.H. (2017). Does the body survive death? Cultural variation in beliefs about life everlasting. Cognitive Science, 41 (Suppl.3), 455-476.

Bibby, R.W. (2017). Life after death: Data and reflections on the last information gap: A research note. Studies in Religion, 46 (1), 130-141.

Perkins, H.S., Cortez, J.D., & Hazuda, H.P. (2012). Diversity of patients¡¯ beliefs about the soul after death and their importance in end of life care. Southern Medical Journal, 105 (5), 266-272.

Bonoti, F., Leondari, A., & Mastora, A. (2013). Exploring children¡¯s understanding of death: through drawings and the death concept questionnaire. Death Studies, 37, 47-60.

Slaughter, V. (2005). Young children¡¯s understanding of death. Australian Psychologist, 40 (3), 179-186.

Willis, C.A. (2002). The grieving process in children: strategies for understanding, educating and reconciling children¡¯s perceptions of death. Early Childhood Education Journal, 29 (4), 221-226.

Simon, N.M. (2013). Complicated grief. JAMA, 310 (4), 416-423.

Horowitz, M.J., et al. (1997). Diagnostic criteria for complicated grief disorder. American Journal of Psychiatry, 154 (7), 904-910.

Monk, T.H., Germain, A., & Reynolds, C.F. (2008). Sleep disturbance in bereavement. Psychiatric Annals, 38 (10), 671-675.

Autorstwo

Niniejsze informacje opracowa?a redakcja rady ds zaanga?owania publicznego (Public Engagement Editorial Board) przy Kr¨®lewskim Kolegium Psychiatrii (ÍøÆØºÚÁÏ).

Redaktor serii: dr Philip Timms
Menad?er serii: Thomas Kennedy
Weryfikacja specjalistyczna: dr Manoj Rajagopal

Data publikacji: Marzec 2020

Termin weryfikacji: Marzec 2023

? Kr¨®lewskie Kolegium Psychiatrii (ÍøÆØºÚÁÏ)

This translation was produced by CLEAR Global (Jun 2024)

Read more to receive further information regarding a career in psychiatry