网曝黑料

Below is a Polish translation of our information resource on coping with stress for children and young people. You can also view our other Polish translations.

Ten materia? jest przeznaczony dla m?odych ludzi i dotyczy tego, czym jest stres, jak si? go odczuwa, co go powoduje, co mo?na z nim zrobi? i gdzie mo?na uzyska? dalsze wsparcie, je?li jest ono potrzebne.

Czym jest stres?

Stres jest cz?sto odczuwany jako mieszanka poczucia presji, zmartwienia, napi?cia, zdenerwowania, smutku lub z?o?ci.

Do?wiadczanie uczucia stresu jest bardzo powszechne i od czasu do czasu dotyczy ka?dego z nas. Ludzie w ka?dym wieku odczuwaj? stres, a nawet bardzo ma?e dzieci wykazuj? oznaki niepokoju. Wszyscy uczymy si? radzi? sobie ze stresem na ró?ne sposoby. To, jak dobrze radzimy sobie z poziomem stresu, zale?y od naszych okoliczno?ci - tego, gdzie jeste?my, kto jest z nami, a nawet etapu ?ycia, na którym si? znajdujemy.

Cz?sto stres jest ca?kowicie normalnym uczuciem i reakcj? na typowe wyzwania w codziennym ?yciu. Jednak czasami mo?e to by? zbyt wiele, a u niektórych osób mo?e to by? zwi?zane z chorobami psychicznymi.

Jakie s? skutki stresu?

Wszyscy mamy ró?ne reakcje na stres, a punkt pocz?tkowy, w którym kto? zaczyna odczuwa? stres, jest równie? inny.

Stres mo?e mie? zarówno dobre, jak i z?e skutki. Odrobina stresu jest zwykle dobra i czasami mo?e pomóc nam lepiej si? przygotowa? lub osi?gn?? lepsze wyniki.

Jednak zbyt du?y stres lub zbyt d?ugie odczuwanie stresu mo?e by? szkodliwe. Poni?ej przedstawiamy kilka negatywnych skutków stresu dla naszego cia?a, umys?u i zachowania.

Wp?yw stresu na organizm (skutki fizyczne)

• Trudno?ci z zasypianiem
• Trudno?ci z jedzeniem lub nadmierne spo?ywanie posi?ków
• Bóle cia?a, np. bóle brzucha, bóle g?owy/migreny oraz bóle szyi i ramion
• Wp?yw na zdrowie fizyczne:
  • Powodowanie zaostrzeń istniej?cych schorzeń, takich jak tr?dzik, egzema, astma, wrzody, opryszczka
  • Obni?enie odporno?ci, co u?atwia zachorowanie
  • Stres jest nawet powi?zany z niektórymi schorzeniami, takimi jak zespó? jelita dra?liwego, drgawki, wysokie ci?nienie krwi, problemy z sercem i rak
• Je?li zacz??o si? miesi?czkowanie, stres równie? mo?e mie? na to wp?yw.

Wp?yw stresu na umys? (psychologiczny)

• Uczucie wypalenia lub przyt?oczenia
• Uczucie zm?czenia lub wyczerpania
• Uczucie z?o?ci lub rozdra?nienia, ?atwa utrata panowania nad sob?
• Trudno?ci z koncentracj? i pami?ci?
• Zmiany w nastroju
• Uczucie niepokoju
• Uczucie smutku

Wp?yw stresu na podejmowane dzia?ania (zachowanie)

• Trudno?ci z nauk? lub nad??aniem za obowi?zkami szkolnymi
• Ci?g?e sprawdzanie telefonu lub innych mobilnych urz?dzeń
• Odsuwanie si? od przyjació? lub rodziny
• Drapanie skóry lub obgryzanie paznokci
• Robienie sobie krzywdy, np. drapanie si? lub uderzanie w g?ow?
• Jedzenie za du?o lub za ma?o
• Palenie tytoniu i u?ywanie narkotyków lub alkoholu
• Nadmierne wydawanie pieni?dzy lub hazard

Co wywo?uje stres?

Reakcja na stres (znana równie? jako ?reakcja walki, ucieczki lub zamro?enia”) jest wyzwalana, gdy dana osoba czuje si? zagro?ona przez sytuacj? lub przez zbyt wiele niepokoj?cych my?li. Reakcja na stres jest zwykle wywo?ywana przez to, co dana osoba postrzega jako zagro?enie i niekoniecznie ma znaczenie, jak du?e lub ma?e jest to zagro?enie.

Czasami nawet wydarzenia uwa?ane za pozytywne mog? by? stresuj?ce. Na przyk?ad: ukończenie studiów, rozpocz?cie nowej szko?y lub pracy, poznanie nowych ludzi lub pojawienie si? nowego rodzeństwa. Inne powody, dla których mo?esz odczuwa? stres to:

Stres szkolny

• Pi?trz?ce si? obowi?zki szkolne
• Przygotowanie do egzaminów
• Bycie obiektem dokuczania lub poczucie niesprawiedliwego traktowania

Problemy w relacjach

• K?ótnie z rodzicami lub rodzeństwem
• Nieporozumienia z przyjació?mi
• Zmiany w dynamice przyja?ni
• Rozstania w zwi?zkach
• Separacja rodziców, ponowny ?lub rodziców lub wa?nie rodzinne
• ?mier? w rodzinie

Do?wiadczanie niepewno?ci

• Przeprowadzka lub zmiana szko?y
• Martwienie si? o blisk? osob?, która ?le si? czuje
• Podejmowanie decyzji ?yciowych, np. o wyborze szko?y wy?szej lub uniwersytetu
• Ujawnienie swojej seksualno?ci lub to?samo?ci p?ciowej
• Obawy o przysz?o??
• Otrzymywanie z?ych wiadomo?ci na temat ?rodowiska, wojny lub chorób

Negatywne my?lenie o sobie

• My?li, ?e nie jest si? wystarczaj?co dobrym
• Porównywanie si? z innymi
• Martwienie si? o swój wygl?d lub o to, co inni mog? pomy?le?
• Nadmierne my?lenie, stresowanie si? stresowaniem
• Obawy o zdrowie

Poczucie braku bezpieczeństwa

• Prze?ladowanie w szkole lub w Internecie
• Do?wiadczanie dyskryminacji ze wzgl?du na orientacj? seksualn?, to?samo?? p?ciow?, niepe?nosprawno??, ras? lub religi?
• Problemy z dost?pem do pieni?dzy, mieszkania, ?ywno?ci lub opieki
• Bycie m?odym opiekunem lub cz?onkiem rodziny cierpi?cym na chorob? fizyczn? lub psychiczn?
• Przemoc fizyczna, seksualna lub emocjonalna lub zaniedbanie (uporczywy brak mi?o?ci, opieki i uwagi)

Je?li do?wiadczasz (lub zdarzy?o Ci si? do?wiadczy?) nadu?y? jakiegokolwiek rodzaju i uwa?asz, ?e grozi Ci niebezpieczeństwo, natychmiast zadzwoń na policj?.

Je?li nie jeste? w stanie tego zrobi?, zach?camy do skontaktowania si? z zaufan? osob? doros?? (np. nauczycielem, cz?onkiem rodziny lub lekarzem) lub skontaktowania si? z us?ug? wsparcia, tak? jak , w celu uzyskania dalszych porad i wsparcia. Wi?cej informacji na temat dost?pnych us?ug znajdziesz na końcu tego materia?u.

Jak radz? sobie ze stresem?

Istniej? pomocne i niepomocne sposoby radzenia sobie ze stresem. By? mo?e masz ju? za sob? kilka prób radzenia sobie ze stresem. Cz?sto stosujemy strategie, które wcze?niej sprawdzi?y si? w naszym przypadku, a czasami przejmujemy style radzenia sobie od naszej rodziny i przyjació?.

Istniej? pewne pomocne sposoby radzenia sobie ze stresem i pewne nieprzydatne sposoby radzenia sobie ze stresem, które mog? przynie?? wi?cej szkody ni? po?ytku.

Przydatne sposoby radzenia sobie ze stresem

Pomy?l o tym, co Ci? uspokaja lub uszcz??liwia. Zwykle podstawowe rzeczy, takie jak dbanie o siebie, s? pomijane, je?li chodzi o radzenie sobie ze stresem. Mo?e to oznacza?:

• zrobienie sobie przerwy od tego, co Ci? stresuje
• robienie czego? relaksuj?cego, np. s?uchanie ulubionej muzyki, zabawa ze zwierz?ciem, sp?dzanie czasu z przyjació?mi, k?piel, ogl?danie filmów lub programów telewizyjnych
• próbowanie nowych hobby lub powrót do tych, które kiedy? sprawia?y Ci przyjemno??. Mo?e to oznacza? tworzenie sztuki lub muzyki, taniec, ?piew lub gry
• ubieranie si? lub noszenie makija?u
• pisanie blogów lub tworzenie vlogów
• ?wiczenia fizyczne mog? pomóc w zmniejszeniu stresu, poniewa? uwalniaj? ?endorfiny”, naturalny ?rodek przeciwbólowy poprawiaj?cy samopoczucie.

Je?li to mo?liwe, prosz? spróbowa? dowiedzie? si?, co jest przyczyn? stresu. Mo?e to by? jedno du?e wydarzenie, które ju? si? rozegra?o lub dopiero si? rozegra, a mo?e kombinacja kilku ma?ych wydarzeń. Niektóre z nich s? ?atwiejsze do wykrycia ni? inne.

Rozmowa z kim? zaufanym mo?e by? bardzo skuteczna w radzeniu sobie ze stresem. Niektórzy m?odzi ludzie uwa?aj? u?ciski za bardzo dobry ?rodek odstresowuj?cy, cho? nie s? one dla wszystkich! Problemy cz?sto wydaj? si? zbyt du?e, aby poradzi? sobie z nimi samemu, ale posiadanie drugiej osoby po swojej stronie mo?e pomóc w podzieleniu si? ci??arem. By? mo?e uda Ci si? nawet wypracowa? sposób na poradzenie sobie ze stresuj?c? sytuacj?.

Niew?a?ciwe sposoby radzenia sobie ze stresem

Czasami o wiele ?atwiej jest stosowa? nieprzydatne mechanizmy radzenia sobie ni? te pomocne. Niektóre niepo??dane sposoby radzenia sobie ze stresem obejmuj?:

• palenie papierosów, za?ywanie nielegalnych narkotyków lub picie alkoholu
• nadmierne spo?ycie kofeiny (poprzez napoje energetyczne, napoje bezalkoholowe lub kaw?/herbat?
• hazard
• wdawanie si? w bójki
• zachowania autodestrukcyjne, takie jak ranienie si? lub u?ywanie jedzenia do radzenia sobie z niepokoj?cymi uczuciami.

Te dzia?ania mog? zmniejszy? stres krótkoterminowo, ale na d?u?sz? met? cz?sto przynosz? wi?cej szkody ni? po?ytku. Papierosy, alkohol i narkotyki uzale?niaj?, co w przysz?o?ci mo?e powodowa? dodatkowy stres u Ciebie i Twoich bliskich.

Wreszcie, pami?taj, ?e nadal jeste? m?od? osob?, a doro?li wokó? Ciebie maj? obowi?zek pomóc ci w stresuj?cych chwilach. Mog? pomóc Ci nauczy? si? lepiej zarz?dza? czasem, my?le? bardziej pozytywnie i by? mo?e korzysta? z ksi??ek samopomocy lub zasobów internetowych, aby pomóc Ci radzi? sobie ze stresem. Niektóre z tych zasobów koncentruj? si? na technikach oddychania i zwalczaniu negatywnych my?li.

Kiedy powinienem/powinnam si?gn?? po pomoc?

Do?wiadczanie stresu jest normalne, ale gdy czujesz, ?e stresuj?ca sytuacja jest powa?na lub trwa od d?u?szego czasu, nadszed? czas, aby poprosi? o pomoc. Do oznak nadmiernego stresu nale??:

• utrata apetytu
• trudno?ci z zasypianiem
• niezdolno?? do robienia tego, czego zwykle si? od Ciebie oczekuje, np. opuszczanie zaj?? szkolnych lub spotkań z przyjació?mi
• odczuwanie takiego poziomu desperacji, ?e planujesz rzuci? szko??, uciec lub zrobi? sobie krzywd?
• uczucie przygn?bienia, smutku, p?aczu lub przekonanie, ?e nie warto ?y?
• ci?g?e my?lenie o problemie i niemo?no?? uzyskania spokoju umys?u
• poczucie, ?e stres wp?ywa na Twoje zdrowie
• u?ywanie narkotyków lub alkoholu celem wyeliminowania stresu
• s?yszenie g?osów, które mówi? ci, co masz robi? lub sprawiaj?, ?e zachowujesz si? dziwnie
• fizyczne lub werbalne krzywdzenie osób w swoim otoczeniu
• masz zmartwienia, uczucia i my?li, o których trudno ci mówi?, poniewa? czujesz, ?e ludzie Ci? nie zrozumiej? lub trudno ci zaufa? innym.

Je?li czujesz si?, jakby nie by?o wyj?cia i rozwi?zania Twoich problemów, wa?ne jest, aby uzyska? pomoc.

W jaki sposób stres wi??e si? z problemami ze zdrowiem psychicznym?

Stres to powszechnie odczuwana emocja, której od czasu do czasu do?wiadcza ka?dy z nas. Je?li jednak masz problemy ze zdrowiem psychicznym, Twoja zdolno?? do radzenia sobie ze stresem mo?e by? mniejsza ni? u innych osób.

Do?wiadczanie stresu nie oznacza, ?e masz problem ze zdrowiem psychicznym lub ?e potrzebujesz specjalistycznych us?ug w zakresie zdrowia psychicznego. Do?wiadczanie stresu nie oznacza, ?e masz problem ze zdrowiem psychicznym lub ?e potrzebujesz specjalistycznych us?ug w zakresie zdrowia psychicznego.

Stany takie jak zaburzenia l?kowe., depresja i zespó? stresu pourazowego (PTSD). mog? wymaga? specjalnego leczenia. Nic nie mo?e ca?kowicie wyeliminowa? stresu. Istnieje jednak wiele sposobów na lepsze radzenie sobie ze stresem i unikni?cie przyt?oczenia.

Kto mo?e pomóc?

Wa?ne jest, aby? porozmawia? z kim?, komu ufasz lub uda? si? do odpowiedzialnej osoby doros?ej, która mo?e pomóc Ci uzyska? dost?p do wsparcia. Mo?e to by?:

• bliski przyjaciel ze szko?y, klubu lub grupy religijnej
• rodzice lub rodzeństwo
• cz?onkowie dalszej rodziny (dziadkowie, ciotki, wujkowie lub kuzyni)
• przyjaciele rodziny
• nauczyciele poradnictwa lub opieki duszpasterskiej
• piel?gniarki szkolne
• doradcy szkolni lub osoby pracuj?ce z m?odzie??
• pracownicy wsparcia lub pracownicy socjalni
• przywódcy religijni.

Niektórym osobom mo?e by? ?atwiej rozmawia? z kim? przez telefon. Poni?ej znajdziesz szczegó?owe informacje na temat poufnych linii doradczych, które mog? pomóc Ci w rozwi?zaniu konkretnych problemów.

Je?li obawiasz si?, ?e stres wp?ywa na Twoje zdrowie, mo?esz skontaktowa? si? z lekarzem rodzinnym lub piel?gniark? szkoln?. B?d? oni mogli skierowa? Ci? do lokalnej s?u?by zdrowia psychicznego dzieci i m?odzie?y (CAMHS) w celu uzyskania dodatkowej pomocy.

Historia Chloe, lat 16

?Zacz??o si? to kilka miesi?cy temu, w ostatniej klasie. Mia?am du?o pracy, poniewa? by? to rok zdawania egzaminów kończ?cych szko?? ?redni? (GCSE), ale w kwietniu mia?am dwa tygodnie wolnego ze wzgl?du na zapalenie migda?ków i konieczny zabieg”.

?Kiedy wróci?am do szko?y, opu?ci?am mnóstwo zaj?? i dosta?am dodatkow? prac? domow?, by nadrobi? zaleg?o?ci. Bardzo si? stara?am, by zrobi? to w czasie zaj??, ale mia?am coraz wi?ksze zaleg?o?ci. Zacz??am my?le?, ?e nigdy nie b?d? w stanie nadrobi? zaleg?o?ci i my?la?am, ?e oblej? wszystkie egzaminy GCSE”.

?Dosz?am do momentu, w którym nie mog?am spa?, poniewa? za bardzo si? martwi?am — i chocia? sp?dza?am coraz wi?cej czasu na odrabianiu prac domowych, nie mog?am si? na nich skoncentrowa?, poniewa? ci?gle my?la?am o tym, ile mam do zrobienia. By?am naprawd? z?o?liwa i okropna dla mojej rodziny i przesta?am spotyka? si? z przyjació?mi”.

?Nie chcia?am prosi? o pomoc, bo my?la?am, ?e wyjd? na g?upi?, ale mama zaci?gn??a mnie do kierowniczki roku, pani Young. Ciesz? si?, ?e to zrobi?a, poniewa? pani Young by?a naprawd? wyrozumia?a dla ba?aganu, w który si? wpakowa?am i pomog?a mi go uporz?dkowa?”.

?Rozmawia?a z moimi nauczycielami i zgodzili si?, ?e nie musz? wykonywa? wszystkich zaleg?ych zadań, a jedynie te najwa?niejsze. Dwóch moich nauczycieli sp?dzi?o ze mn? troch? czasu po szkole, omawiaj?c fragmenty moich kursów, których nie rozumia?am. Mia?am troch? czasu poza lekcjami, aby nadrobi? zaleg?o?ci”.

?W ci?gu kilku tygodni w pe?ni nadrobi?am zaleg?o?ci i czu?am si? znacznie lepiej, poniewa? dobrze spa?am i znów spotyka?am si? z przyjació?mi. Mam dobre oceny z GCSE, a we wrze?niu id? na studia”.

Dodatkowe informacje i wsparcie

• — ?ród?o informacji i wsparcia w sprawie wszelkich zmartwień, których do?wiadczaj? m?ode osoby. Mo?esz zadzwoni? po darmow? i poufn? porad? na 0800 1111, albo skontaktowa? si? z nimi przez maila/panel zg?oszeniowy.
• — udziela informacji i porad na temat zdrowia psychicznego m?odzie?y m?odym ludziom i ich rodzicom.
• — zapewnia porady i wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego, jak uzyska? porady i wsparcie oraz jak wspiera? innych.
• — zapewnia 24-godzinn? us?ug? oferuj?c? poufne wsparcie emocjonalne ka?demu, kto znajduje si? w kryzysie. Bezp?atna infolinia z dowolnego telefonu komórkowego w Wielkiej Brytanii 116 123, e-mail: jo@samaritans.org
• — organizacja non-profit zajmuj?ca si? pomaganiem osobom i firmom w rozpoznawaniu i zmniejszaniu stresu.
• — 10 wskazówek, jak zmniejszy? stres.
• — organizacja, która udziela poufnych porad na temat narkotyków, w tym ich skutków i sposobów uzyskania pomocy, je?li narkotyki stanowi? problem w Twoim ?yciu. Mo?esz porozmawia? z doradc?, dzwoni?c pod numer 0300 123 6600 lub wysy?aj?c SMS o tre?ci 82111, lub wys?a? e-mail do doradcy za po?rednictwem ich strony internetowej.

Zasoby

• — po??czone zasoby dotycz?ce zdrowia psychicznego dla m?odych ludzi, rodziców, opiekunów i specjalistów.
• — po??czone zasoby dotycz?ce zdrowia psychicznego dla rodziców, opiekunów i m?odych ludzi opracowane przez pracowników s?u?by zdrowia.
• — filmy i informacje na temat radzenia sobie z silnymi emocjami, opracowane wspólnie z m?odymi lud?mi.

Autorstwo

Informacje te zosta?y opracowane przez Królewskie Kolegium Psychiatrów, Rad? Redakcyjn? ds. Zaanga?owania Publicznego Dzieci i Rodzin (CAFPEB). Odzwierciedla on najlepsze dost?pne dowody w momencie pisania tego tekstu.

Autorzy eksperci: Dr Tze Hui Phang i profesor Andrea Danese

Specjalne podzi?kowania dla m?odych ludzi, którzy przekazali informacje zwrotne na temat tre?ci tego materia?u.

Pe?na bibliografia do niniejszego materia?u jest dost?pna na ?yczenie.

Opublikowano: sierpień 2022

Termin weryfikacji: sierpień 2025

? Królewskie Kolegium Psychiatrów (网曝黑料)