网曝黑料

Below is a Polish translation of our information resource on bereavement. You can also view our other Polish translations.

Wielu z nas w którym? momencie swojego ?ycia do?wiadczy powa?nej lub zmieniaj?cej ?ycie choroby fizycznej. Zarówno choroba, jak i jej leczenie mog? wp?ywa? na nasz sposób my?lenia i odczuwania. Zawarte tu informacje s? przeznaczone dla osób dotkni?tych chorob? fizyczn?, która ma wp?yw na ich zdrowie psychiczne, oraz dla osób, które si? nimi opiekuj?.

Jakie s? skutki choroby fizycznej?

Choroba fizyczna mo?e mie? wp?yw na ka?dy obszar ?ycia. Mo?e mie? ona wp?yw na praktyczne aspekty ?ycia, takie jak:

• Praca - mo?e si? okaza?, ?e b?dziesz musia?/musia?a przesta? pracowa?, pracowa? mniej lub zmieni? prac?.
• Codzienne czynno?ci - mo?e by? trudno bra? udzia? w zaj?ciach, które lubisz, lub spotyka? si? z przyjació?mi i rodzin? tak cz?sto, jak by? chcia?/chcia?a. Mo?esz potrzebowa? pomocy przyjació?, rodziny lub profesjonalistów, by wykona? czynno?ci, z którymi wcze?niej radzi?e?/radzi?a? sobie samodzielnie.
• Finanse - choroba fizyczna mo?e mie? wp?yw na Twoje finanse z wielu powodów. Na przyk?ad, w zwi?zku z kosztami dojazdów na wizyty lekarskie lub przez fakt, ?e albo ty albo osoby, które ci? wspieraj?, pracuj? mniej.
• Czas sp?dzony w szpitalu - konieczne mo?e by? poddanie si? pewnym zabiegom lub operacjom w szpitalu. Oznacza to sp?dzanie czasu poza domem, z dala od osób, które zwykle ci? wspieraj?.

Choroba fizyczna mo?e mie? równie? negatywny wp?yw na sposób my?lenia i odczuwania:

• Stres - jest to zrozumia?e, ?e choroba fizyczna mo?e budzi? obawy o przysz?o?? i wywo?ywa? stres na my?l o obecnej sytuacji. Mo?esz czu? si? szczególnie zaniepokojony/zaniepokojona pewnymi rzeczami. Przyk?adowo, wynikami wa?nych badań b?d? zorganizowaniem opieki nad dzieckiem, kiedy musisz uda? si? do szpitala.
• Postrzeganie siebie - choroba fizyczna mo?e spowodowa? poczucie braku kontroli nad swoim cia?em i ?yciem. Choroba fizyczna nie jest czym?, co mo?esz kontrolowa?. To mo?e by? przykre i frustruj?ce.
• Relacje - choroba fizyczna mo?e równie? sprawi?, ?e poczujesz si? osamotniony/samotna i odizolowany/odizolowana od przyjació? i rodziny. Aby ich nie martwi? i nie denerwowa?, mo?esz nie chcie? dzieli? si? z nimi tym, jak si? czujesz. Lub mo?e chcia?by?/chcia?aby? podzieli? si? z nimi tym, czego do?wiadczasz, ale czujesz, ?e nie zostaniesz zrozumiany/zrozumiana.
• Rozumienie ?wiata - choroba mo?e spowodowa?, ?e zaczniesz kwestionowa? ?wiat wokó? siebie i swoje zrozumienie, co jest sprawiedliwe i s?uszne. Niektórzy uwa?aj?, ?e ma to wp?yw na ich duchowe i religijne przekonania.

Je?li choroba fizyczna ma negatywny wp?yw na Twoje zdrowie psychiczne, zawsze mo?na liczy? na pomoc. Osoby zapewniaj?ce opiek? w zakresie zdrowia fizycznego b?d? chcia?y wiedzie?, czy potrzebujesz wsparcia tak?e w zakresie zdrowia psychicznego. B?d? mog?y skierowa? ci? do innych specjalistów lub organizacji, które mog? udzieli? pomocy.

Sk?d b?d? wiedzie?, ?e moja choroba fizyczna wp?ywa na moje zdrowie psychiczne?

Choroba fizyczna mo?e wp?ywa? na zdrowie psychiczne w ró?ny sposób, w zale?no?ci o tego, jak? jeste? osob? i co dzieje si? w Twoim ?yciu. Nie b?dziemy tutaj opisywa? wszystkich problemów zwi?zanych ze zdrowiem psychicznym, ale poni?ej przedstawiamy kilka objawów, na które warto zwróci? uwag?.

Stan l?kowy

Je?li do?wiadczasz stanów l?kowych, to mo?esz zauwa?y?, ?e:

• ca?y czas si? martwisz o jedn? lub wiele ró?nych rzeczy
• nie potrafisz si? zrelaksowa?
• zauwa?asz zmiany w szybko?ci bicia serca, oddechu czy procesie trawiennym.
• Wi?cej informacji na temat objawów niepokoju mo?esz znale?? w naszych materia?ach ?ród?owych dot. stanów l?kowych.

Depresja

Je?li do?wiadczasz depresji, to mo?esz zauwa?y?, ?e:

• czujesz si? bardzo nieszcz??liwy/nieszcz??liwa przez wi?kszo?? lub ca?y czas
• odczuwasz zm?czenie, niepokój oraz zauwa?asz zmiany w jako?ci swojego snu, diecie lub zainteresowaniu seksem
• nie odczuwasz potrzeby kontaktu z innymi lud?mi.

Wi?cej informacji na temat objawów depresji mo?esz znale?? w naszych materia?ach ?ród?owych dot. depresji.

Zaburzenia adaptacyjne

Kiedy zachorujesz lub doznasz urazu, jest to ca?kowicie zrozumia?e, ?e b?dziesz si? martwi?/martwi?a, mo?esz by? przygn?biony/przygn?biona lub zdenerwowany/zdenerwowana. Nie istnieje ?normalny” sposób reagowania na trudne sytuacje lub niepewno??.

Je?li jednak masz trudno?ci z ?dostosowaniem si?” do stresuj?cego wydarzenia lub serii wydarzeń mo?esz cierpie? na tzw. ?zaburzenia adaptacyjne”.

Je?li do?wiadczasz zaburzeń adaptacyjnych, to mo?esz zauwa?y?, ?e:

• nie jeste? w stanie przesta? my?le? o swojej chorobie fizycznej lub tym, co ona dla ciebie oznacza
• my?l?c o swojej chorobie fizycznej odczuwasz du?e zaniepokojenie i przygn?bienie
• nie radzisz sobie, z trudem funkcjonujesz, co odbija si? negatywnie na ró?nych obszarach Twojego ?ycia.

Zaburzenia adaptacyjne zwykle staj? si? oczywiste w ci?gu miesi?ca od zdiagnozowania choroby lub doznania urazu.

Zespó? stresu pourazowego (PTSD)

U niektórych osób, które zapadaj? na choroby fizyczne lub doznaj? urazów dochodzi do rozwoju zespo?u stresu pourazowego (PTSD). Zespó? stresu pourazowego ma miejsce wtedy, kiedy kto? rozwija psychologiczn? reakcj? na wydarzenie lub seri? wydarzeń.

Do?wiadczenia, które mog? powodowa? zespó? stresu pourazowego obejmuj?:

• zdiagnozowanie powa?nej choroby fizycznej
• pobyt na oddziale intensywnej terapii
• do?wiadczenie trudnego porodu
• udzia? w powa?nym wypadku.

Je?li cierpisz na zespó? stresu pourazowego, mo?esz do?wiadcza? niektórych z poni?szych objawów:

• niechciane i bolesne wspomnienia b?d? sny zwi?zane z wydarzeniem
• poczucie, jakby zdarzenie mia?o miejsce ponownie
• trudno?ci z przypomnieniem sobie wydarzenia lub unikanie my?lenia o nim
• poczucie wyizolowania od przyjació? i rodziny
• negatywne nastawienie do siebie, innych lub ?wiata
• brak rado?ci z rzeczy, które cieszy?y ci? kiedy?, oraz niemo?no?? odczuwania szcz??cia czy poczucia satysfakcji
• uczucie napi?cia oraz trudno?ci z koncentracj? lub snem
• agresywne zachowania wobec innych osób
• robienie niebezpiecznych lub lekkomy?lnych rzeczy.

Wi?cej o zespole stresu pourazowego (PTSD) mo?esz dowiedzie? si? tutaj.

U?wiadomienie sobie, ?e jeste? chory/chora

Je?li cierpisz na jak?kolwiek chorob? psychiczn?, ludzie wokó? ciebie mog? zauwa?y?, ?e:

• zachowujesz si? inaczej ni? zwykle
• nie chcesz poddawa? si? leczeniu lub przyjmowa? leków na chorob? fizyczn?
• opuszczasz wizyty lekarskie.

Poza powy?szymi objawami mo?esz równie?:

• czu? zm?czenie
• mie? problemy ze snem
• straci? apetyt.

Niektóre z tych objawów mog? by? równie? spowodowane chorob? fizyczn? lub stosowanymi lekami. Dlatego stwierdzenie, czy to, czego do?wiadczasz, jest ?normalne”lub nie, mo?e by? trudne dla ciebie czy osób, które si? tob? opiekuj?.

Porozmawiaj z lekarzem lub zaufan? osob? o swoim samopoczuciu. Mog? oni pomóc w ustaleniu, czy zmiany, których do?wiadczasz, s? zwi?zane z chorob? fizyczn?, czy ze zdrowiem psychicznym.

Wi?cej informacji na temat innych problemów zdrowotnych o charakterze psychicznym mo?na znale?? tutaj.

Czy prawdopodobieństwo wyst?pienia choroby psychicznej jest wi?ksze, je?li cierpi? na chorob? fizyczn? (chorob? somatyczn?)?

Nie ka?da osoba cierpi?ca na chorob? fizyczn? do?wiadcza problemów ze zdrowiem psychicznym. Jednak osoby cierpi?ce na przewlek?e/d?ugotrwa?e choroby fizyczne s? bardziej nara?one na ni?szy poziom dobrostanu psychicznego. Badania wykaza?y zwi?zek mi?dzy chorobami psychicznymi a niektórymi chorobami fizycznymi, takimi jak:

• rak (nowotwory)
• cukrzyca
• astma
• wysokie ci?nienie krwi
• epilepsja.

Nie s? to jednak jedyne choroby fizyczne, które mog? wp?ywa? na zdrowie psychiczne.

Osoby, które do?wiadczaj? dolegliwo?ci fizycznych s? od 2 do 3 razy bardziej nara?one na depresj? ni? osoby, które ciesz? si? dobrym zdrowiem fizycznym.

W jaki sposób zdrowie fizyczne i psychiczne s? ze sob? powi?zane?

To w jaki sposób choroby fizyczne i psychiczne s? ze sob? powi?zane nie jest zawsze jasne.

W zale?no?ci od tego, jak? osob? jeste? i z jakimi chorobami fizycznymi lub psychicznymi si? zmagasz:

• choroba fizyczna mo?e prowadzi? do rozwoju choroby psychicznej
• choroba fizyczna mo?e by? powi?zana z chorob? psychiczn?
• twoja choroba fizyczna i psychiczna mog? by? ze sob? niezwi?zane, ale mog? wyst?powa? w tym samym czasie.

Niektóre rzeczy mog? bezpo?rednio przyczyni? si? do pogorszenia stanu zdrowia psychicznego, w tym:

• Stres – choroba fizyczna mo?e by? bardzo stresuj?ca, a stres mo?e negatywnie wp?ywa? na twoje zdrowie psychiczne.
• Leczenie farmakologiczne – niektóre leki mog? wp?ywa? na prac? mózgu. Wykazano na przyk?ad, ?e sterydy powoduj? zmiany nastroju i objawy psychotyczne. Objawy psychotyczne obejmuj?:
  • wiar? w rzeczy, które nie s? prawdziwe
  • trudno?ci z jasnym my?leniem
  • do?wiadczanie rzeczy, których nie ma.
• Choroby fizyczne – niektóre choroby fizyczne wp?ywaj? na sposób pracy mózgu. Na przyk?ad, osoby z niedoczynno?ci? tarczycy s? bardziej nara?one na depresj? i stany l?kowe.

Kiedy prawdopodobieństwo wyst?pienia choroby psychicznej jest najwi?ksze?

Bardziej prawdopodobne jest, ?e do?wiadczysz z?ego stanu zdrowia psychicznego, gdy jeste? chory/chora fizycznie, je?li:

• wcze?niej zmaga?e?/zmaga?a? si? ze swoim zdrowiem psychicznym lub wcze?niej zdiagnozowano u ciebie chorob? psychiczn?
• nie masz rodziny ani przyjació?, z którymi móg?by?/mog?aby? porozmawia? o swojej chorobie
• masz inne problemy lub stresuj?ce wydarzenia w swoim ?yciu w tym samym czasie - na przyk?ad utrata pracy, rozwód lub ?mier? bliskiej osoby. Czasami nawet pozytywne zmiany w ?yciu mog? negatywnie wp?yn?? na zdrowie psychiczne, je?li s? nieoczekiwane lub stresuj?ce.
• Twoja choroba fizyczna powoduje u ciebie wiele bólu
• cierpisz na nieuleczaln? lub zagra?aj?c? ?yciu chorob?
• choroba uniemo?liwia ci dbanie o siebie.

Okresy, w których najprawdopodobniej do?wiadczysz z?ego stanu zdrowia psychicznego to:

• kiedy po raz pierwszy dowiadujesz si? o swojej chorobie
• po powa?nym zabiegu chirurgicznym lub w przypadku wyst?pienia nieprzyjemnych skutków ubocznych leczenia
• je?li choroba powróci po tym, jak wydawa?o si?, ?e czujesz si? lepiej, na przyk?ad w przypadku nawrotu raka lub drugiego zawa?u serca
• je?li leczenie nie wywo?uje poprawy stanu zdrowia.

Kiedy powinno si? poprosi? o pomoc?

Niepokój i obni?ony nastrój s? zrozumia?e w przypadku choroby fizycznej. Powiniene?/powinna? jednak uzyska? pomoc, je?li:

• wcze?niej zmaga?e?/zmaga?a? si? ze zdrowiem psychicznym lub zdiagnozowano u ciebie chorob? psychiczn? i uwa?asz, ?e znowu ?le si? czujesz
• czujesz si? gorzej ni? wcze?niej
• objawy nie wydaj? si? poprawia? wraz z up?ywem czasu
• zauwa?asz, ?e Twoje uczucia wp?ywaj? na relacje, prac?, zainteresowania lub codzienne ?ycie
• czujesz, ?e ?ycie nie jest warte ?ycia lub ?e innym ludziom by?oby lepiej bez ciebie.

Nie mog? si? zdecydowa?, czy skorzysta? z pomocy, czy nie

Mo?e by? trudno prosi? o pomoc, gdy cierpi si? na chorob? fizyczn?. To normalna reakcja, by mie? nast?puj?ce my?li, nawet je?li nie s? one prawdziwe:

• ?Musz? skupi? si? na swoim zdrowiu fizycznym. Moje zdrowie psychiczne jest mniej wa?ne”. - Zdrowie psychiczne i fizyczne s? ze sob? powi?zane. Dobra kondycja psychiczna mo?e mie? pozytywny wp?yw na zdrowie fizyczne.
• ?Mam inne rzeczy, na których musz? si? skupi?”. - Mo?esz mie? wra?enie, ?e musisz nada? priorytet swojej rodzinie, finansom, mieszkaniu lub pracy. Ale je?li nie po?wi?cisz czasu, by skupi? si? na w?asnym zdrowiu psychicznym, mo?e to spowodowa? pogorszenie twojej kondycji. Je?li tak si? stanie, nie b?dziesz w stanie zrobi? ?adnej z tych wa?nych rzeczy.
• ?Oczywi?cie, ?e czuj? si? przygn?biony, jestem przecie? chory/chora. Nie ma sensu szuka? pomocy”. - To ca?kowicie zrozumia?e, ?e do?wiadczasz wyzwań zwi?zanych ze swoim zdrowiem psychicznym. Nie oznacza to jednak, ?e nie zas?ugujesz na pomoc. Ka?dy zas?uguje na to, by czu? si? szcz??liwym, wspieranym i otoczonym opiek?.
• ?Nie chc? wydawa? si? niewdzi?czny/niewdzi?czna, mój zespó? opieki zdrowotnej robi tak wiele, aby mi pomóc”. - Lekarze b?d? chcieli wiedzie? o Twoim zdrowiu psychicznym w takim samym stopniu, jak o Twoim zdrowiu fizycznym. To wszystko sk?ada si? na to, by zapewni? ci dobre samopoczucie - nie pomy?l?, ?e jeste? niewdzi?czny/niewdzi?czna, prosz?c o wsparcie.

Gdzie szuka? pomocy?

Mo?esz zacz?? od porozmawiania z kim? zaufanym o tym, jak si? czujesz. Cz?sto samo dzielenie si? tym, jak si? czujesz, mo?e mie? pozytywny wp?yw na Twoje zdrowie psychiczne.

Je?li potrzebujesz dalszego wsparcia, porozmawiaj ze swoim lekarzem rodzinnym lub zespo?em medycznym, który pomaga ci w leczeniu choroby fizycznej. B?d? oni w stanie doradzi? ci, jakiego rodzaju wsparcie jest dla ciebie dost?pne i pomóc uzyska? do niego dost?p.

Istnieje wiele organizacji charytatywnych i organizacji wspieraj?cych osoby ?yj?ce z chorobami fizycznymi. Wi?cej informacji na ich temat mo?na znale?? na końcu tej ulotki.

Je?li jeste? ju? pod opiek? zespo?u ds. zdrowia psychicznego, powiniene?/powinna? równie? poinformowa? go o wyst?pieniu choroby fizycznej. Warto, aby o tym wiedzieli, by mogli ci? wspiera?.

Jakiego rodzaju leczenie otrzymam?

Rodzaj oferowanego leczenia b?dzie zale?e? od:

• wyzwań, których do?wiadczasz
• wp?ywu, jaki maj? na Twoje ?ycie
• Twoich indywidualnych okoliczno?ci.

W zale?no?ci od problemu, z którym si? zmagasz, mog? zosta? zalecone:

• psychoterapia (znana równie? jako terapia rozmow?)
• leki takie jak antydepresanty

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) równie? wydaje si? by? pomocna dla osób ?yj?cych w bólu.

Wi?cej informacji na temat metod leczenia poni?szych schorzeń mo?na znale?? w naszych zasobach informacyjnych:

• zaburzenia l?kowe
• depresja
• PTSD

Wi?cej informacji o innych chorobach psychicznych i sposobach ich leczenia mo?esz uzyska? tutaj.

W jaki sposób te terapie mog? ci pomóc?

Terapia rozmow?

Trudne mo?e okaza? si? okre?lenie swojego samopoczucia, nawet osobie z najbli?szej rodziny lub przyjacio?om. Czasami nawet trudniej jest podzieli? si? tym, jak si? czujesz z osob?, któr? dobrze znasz, je?li nie chcesz jej martwi?.

Z tego powodu ?atwiejsza mo?e by? rozmowa ze specjalist?. Profesjonali?ci pomog? ci znale?? sposoby lepszego radzenia sobie z emocjami, my?lami i konkretnymi problemami.

Mo?esz poczu? si? lepiej od razu po rozpocz?ciu tej terapii (?leczenia s?owem”),tylko dlatego, ?e b?dziesz w stanie porozmawia? o swoich problemach. Mo?e te? min?? wi?cej czasu, zanim terapia rozmow? sprawi, ?e poczujesz si? lepiej.

Leki

B?dzie to zale?ne od rodzaju przyjmowanego leku oraz innych rodzajów otrzymywanego wsparcia.

Ogólnie mówi?c, leki maj? pomóc ci poczu? si? na tyle dobrze, aby zacz?? wprowadzanie pozytywnych zmian w swoim ?yciu. Zwykle potrzeba troch? czasu, aby dany lek zacz?? dzia?a? i musi by? on stosowany zgodnie z zaleceniem lekarza.

Leki mog? by? równie? pomocne przy zaburzeniach snu, problemach z apetytem lub gdy odczuwamy ból fizyczny. O sposobach, w jaki leki mog? ci pomóc nale?y porozmawia? z lekarzem.

Czy mog? bra? leki na zaburzenia psychiczne, je?li ju? za?ywam leki na chorob? fizyczn??

Je?li wyst?puje u ciebie choroba fizyczna, zapewne ju? za?ywasz jakie? leki. Twój lekarz poinformuje ci?, je?li dany lek nie powinien by? za?ywany jednocze?nie z innymi. Poinformuje ci? równie? o efektach niepo??danych, na które nale?y zwróci? uwag?.

Wszystkie leki maj? jakie? efekty uboczne, lecz zwykle s? one niewielkie i zanikaj?, gdy lek za?ywany jest przez d?u?szy czas. Wszystkie zmiany stanów fizycznych lub emocjonalnych nale?y konsultowa? z lekarzem.

Jak mog? sobie pomóc?

Oprócz szukania profesjonalnej pomocy, mo?esz pomóc sobie na wiele innych sposobów:

Rozmawiaj z innymi

Podziel si? swoimi obawami i problemami z bliskimi. Porozmawiaj z osob?, która kiedy? ci? wspiera?a i jest dobrym s?uchaczem.

Rozmawiaj z lekarzem
Nie bój si? zadawa? pytań lekarzom na temat swojej choroby. Je?li jakie? aspekty choroby lub leczenia s? dla ciebie niejasne, lekarze mog? je wyja?ni?.

Korzystaj z pomocy
Ró?ne organizacje charytatywne mog? zaoferowa? wiarygodne informacje i wsparcie. B?dziesz móg?/mog?a nawet porozmawia? z osobami cierpi?cymi na te same choroby fizyczne i skorzysta? z wzajemnego wsparcia.

Ubiegaj si? o wsparcie finansowe
Je?li cierpisz na zaburzenia psychiczne lub chorob? fizyczn? mo?esz ubiega? si? o zasi?ek lub inne wsparcie finansowe.

Dobrze si? od?ywiaj
Staraj si? stosowa? zbilansowan? diet?. Spadek wagi lub niezdrowe od?ywianie mo?e mie? z?y wp?yw na zdrowie fizyczne i psychiczne. W przypadku zaburzenia od?ywiania, zbilansowana i zdrowa dieta mo?e wygl?da? inaczej.

Regularnie ?wicz
Je?li to mo?liwe, staraj si? uprawia? regularn? aktywno?? fizyczn?. Mo?e to by? po prostu spacer lub wykonanie dziesi?ciu minut lekkiej jogi.

Zachowaj równowag?
Spróbuj znale?? równowag? mi?dzy wysi?kiem a odpoczynkiem.

Zrób co? dobrego dla siebie (zadbaj o siebie)
Wprowad? do swego dnia relaksuj?ce i przyjemne zaj?cia. Mo?e to by? cokolwiek, np. rozmowa telefoniczna z przyjacielem lub czytanie ksi??ki w ogrodzie.

Unikaj spo?ywania nadmiaru alkoholu
Staraj si? nie spo?ywa? du?ych ilo?ci alkoholu, gdy? na d?u?sz? met?, mo?e to mie? negatywny wp?yw na Twoje zdrowie psychiczne.

Unikaj stosowania dopalaczy
U?ywki mog? mie? negatywny wp?yw na zdrowie psychiczne i jest to szczególnie niebezpieczne w po??czeniu w innymi lekami. Informacj? na temat innych u?ywek mo?esz znale?? na naszej stronie.

Leczenie na w?asn? r?k?
Niektórzy za?ywaj? alkoholu i narkotyków, aby radzi? sobie z problemami zdrowotnymi o charakterze fizycznym i psychicznym. Cz?sto nazywane jest to leczeniem na w?asn? r?k?. Na krótk? met? mo?e okaza? si? to pomocne, lecz z biegiem czasu powoduje gorsze samopoczucie. Je?li alkohol i narkotyki s? dla ciebie lekiem na trudne sytuacje i emocje, powiniene?/powinna? porozmawia? o tym z lekarzem.

Wysypiaj si?
Staraj si? utrzyma? dobry rytm snu. Przeczytaj nasze wskazówki na temat dobrego snu.

Za?ywaj przepisane leki
Nie przerywaj przyjmowania leków, nie zmieniaj dawki i czasu ich stosowania ani nie próbuj innych ?rodków leczniczych bez konsultacji z lekarzem. Je?li lek, który przyjmujesz ma nieprzyjemne skutki uboczne, poinformuj o tym lekarza.

Wykonuj badania kontrolne
Je?li chorujesz na dan? chorob? psychiczn? lub przyjmujesz okre?lone leki, b?dziesz zaproszony na regularne badania kontrolne u lekarza rodzinnego lub specjalisty. Bardzo wa?ne jest, aby ucz?szcza? na takie badania i powiadomi? lekarza rodzinnego lub specjalist? o nowych symptomach choroby fizycznej lub psychicznej. Pomo?e to profesjonalistom wy?apa? inne problemy, zanim ulegn? pogorszeniu.

Jak mog? pomóc innym osobom?

Przyjaciele i rodzina najcz??ciej jako pierwsi zauwa?aj? u kogo? z?y stan zdrowia psychicznego. Je?li zauwa?y?e?/zauwa?y?a? to u osoby, któr? znasz:

• delikatnie zach?? j? do skorzystania z pomocy
• wyt?umacz, ?e z pomoc? innych, najprawdopodobniej poczuje si? lepiej
• wyja?nij, ?e korzystanie z pomocy nie jest oznak? s?abo?ci.

Oto kilka rzeczy, które mo?esz robi?, aby jeszcze bardziej ich wesprze?:

• Sp?d? razem czas - bardzo pomocne jest sp?dzanie czasu z osob? o z?ym stanie zdrowia psychicznego. Delikatnie nak?oń do rozmowy na temat samopoczucia i robienia rzeczy, które zwykle wykonuj?.
• Dodaj otuchy - zapewnij dan? osob?, ?e jej zdrowie psychiczne mo?e si? poprawi? z czasem i dzi?ki wsparciu, jakie otrzymuje. Mo?e by? im trudno uwierzy?, ?e tak si? stanie.
• Zach?? do prowadzenia zdrowego trybu ?ycia - nie wywieraj?c zbyt du?ego nacisku, spróbuj zach?ci? do zdrowego od?ywiania si?, dobrego snu, unikania nadmiernego spo?ywania alkoholu i za?ywania leków. Mo?esz im w tym pomóc gotuj?c posi?ek, albo robi?c z nimi co?, co nie wi??e si? z piciem alkoholu.
• B?d? dobrym s?uchaczem - to mo?e pomóc im zrozumie?, ?e jeste? po to, by porozmawia? o w?tpliwo?ciach lub pytaniach, które maj? na temat ich stanu zdrowia lub leczenia.
• Wypatruj znaków ostrzegawczych - traktuj je powa?nie i zach?? by porozmawiali ze swoim lekarzem, gdy:
  • wydaje si?, ?e ich stan si? pogarsza
  • zaczynaj? mówi? o braku ch?ci do ?ycia
  • rani? si? lub sugeruj?, ?e mo?e do tego doj??.

Je?li opiekuj? si? kim?, jakie wsparcie jest dla mnie dost?pne?

Opieka nad kim? kto jest chory fizycznie i umys?owo mo?e by? ogromnym wyzwaniem. ?atwo te? jest zapomnie? o opiece nad samym sob? i zadbaniem o swoje zdrowie i samopoczucie.

Je?li sprawujesz nad kim? opiek?, mo?esz przeprowadzi? ocen? dla opiekuna, by sprawdzi?, jaka pomoc jest dost?pna dla ciebie i Twojego podopiecznego. To mo?e u?atwi? twoj? rol? osoby opiekuj?cej si?. Dowiedz si? wi?cej o przeprowadzeniu oceny na .

Mo?esz te? dowiedzie? si? wi?cej o pomocy oraz wsparciu dost?pnym dla opiekunów na .

Posiadamy te? materia?y dotycz?ce  opieki nad osob? z chorob? psychiczn? , które zawieraj? informacje na tematy takie jak:

• co znaczy by? opiekunem
• prawa pacjentów i opiekunów
• jak kogo? wspiera?
• dbanie o siebie
• zasi?ki dost?pne dla opiekunów
• jak specjali?ci opieki zdrowotnej i spo?ecznej mog? efektywnie wspiera? opiekunów i pacjentów.

?ycie z niezdiagnozowan? chorob? lub bólem

Niektórzy ludzie ?yj? z chorob? lub bólem bez postawionej diagnozy. Ta przypad?o?? jest równie? znana jako ?medycznie niewyja?nione objawy” i ma miejsce, kiedy lekarze nie potrafi? znale?? fizycznej przyczyny dla wyst?puj?cych symptomów.

Oprócz zwyk?ych wyzwań zwi?zanych z ?yciem z chorob? lub bólem, brak wiedzy o przyczynie problemów mo?e by? trudny z innych powodów:

• Niewiedza co powoduje problemy, mo?e wywo?ywa? niepokój i stres, co mo?e pogorszy? samopoczucie.
• Mo?esz mie? trudno?ci z uzyskaniem leczenia.
• Postawienie diagnozy mo?e pomóc ci nazwa? to, czego do?wiadczasz i wyja?ni? to innym. Bez tego niektórzy ludzie maj? trudno?ci z poczuciem wiarygodno?ci i akceptacji.
• By? mo?e próbowa?e?/próbowa?a? leczenia, które nie zadzia?a?o. Mo?e to by? przygn?biaj?ce lub powodowa? inne dolegliwo?ci fizyczne.

Wszystkie z tych rzeczy mog? by? szkodliwe dla Twojego zdrowia psychicznego, szczególnie, gdy Twoje problemy przez d?ugi czas by?y niezdiagnozowane.

Je?li ty lub kto?, kogo znasz, do?wiadcza medycznie niewyja?nionych objawów, nadal mo?esz uzyska? pomoc. Mo?e ona obejmowa?:

• Leki takie jak antydepresanty
• Terapie psychologiczne takie jak CBT
•  gdzie mo?esz pozna? innych ludzi, którzy maj? podobne do?wiadczenia jak ty.

Dowiedz si? wi?cej o leczeniu i wsparciu dla medycznie niewyja?nionych symptomów na stronie College`u.

Dalsza pomoc

Organizacje oferuj?ce pomoc

Istnieje wiele ró?nych organizacji charytatywnych i organizacji wspieraj?cych osoby ?yj?ce z chorobami fizycznymi. Nie jeste?my w stanie wymieni? ich wszystkich, ale zawarli?my informacje o organizacjach charytatywnych w Wielkiej Brytanii oferuj?cych pomoc w najpowszechniejszych chorobach.

By znale?? wi?cej organizacji charytatywnych u?yj .

Infolinia: 0300 222 5800

Asthma + Lung UK oferuje infolini?, porady zdrowotne oraz grupy wsparcia dla ludzi ?yj?cych z przypad?o?ciami p?uc.

Bowel Cancer UK oferuje informacje i wsparcie dla ludzi dotkni?tych rakiem jelita. Obejmuje to pomoc z diagnoz?, porady zdrowotne, wydarzenia wspieraj?ce, spo?eczno?ci online oraz ulotki i arkusze informacyjne.

Infolinia: 0808 800 6000

Email: hello@breastcancernow.org lub u?yj odno?nika

Breast Cancer Now oferuje wsparcie oraz informacje dla ludzi dotkni?tych rakiem piersi. Obejmuje to infolini? ze specjalistyczn? piel?gniark?, sesje na ?ywo i informacje na temat raka, aplikacj? mobiln? na temat wsparcia i forum internetowe.

Infolinia: 0345 123 2399

Email: helpline@diabetes.org.uk

Diabetes UK oferuje informacje specjalistyczne i porady dotycz?ce wszystkich aspektów ?ycia z cukrzyc?.

Infolinia: 0300 330 3311

Email: hearthelpline@bhf.org.uk

Organizacja The British Heart Foundation dostarcza informacji na temat chorób serca i uk?adu kr??enia oraz badań i leczenia.

Infolinia: 01420 541 424

Email: info@kidneycareuk.org

Kidney Care UK to organizacja charytatywna oferuj?ca wsparcie, stypendia dla pacjentów, stypendia urlopowe, us?ugi doradcze, dzia?ania rzecznicze oraz inne.

Infolinia: 0800 652 7330

Email: helpline@britishlivertrust.org.uk 

The British Liver Trust zapewnia infolini? prowadzon? przez piel?gniarki, grupy wsparcia i praktyczn? pomoc w zakresie ?ycia z chorobami lub rakiem w?troby.

Infolinia: 0300 123 0789

Email: help@painconcern.org.uk

Pain Concern wspiera ludzi ?yj?cych z bólem i oferuje infolini?, forum oraz narz?dzia do samodzielnego radzenia sobie z bólem.

Infolinia: 0808 800 0303.
Parkinson’s UK oferuje wsparcie dla ludzi dotkni?tych chorob? Parkinsona oraz osób zajmuj?cych si? nimi.

Infolinia: 0800 074 8383

Prostate Cancer UK oferuje wsparcie i informacje dla osób cierpi?cych na raka prostaty, w tym infolini? ze specjalistycznymi piel?gniarkami, publikacje, wsparcie online i wsparcie indywidualne.

Infolinia: 0303 3033 100

Email: helpline@stroke.org.uk

Stroke Association oferuje infolini?, grupy wsparcia i spo?eczno?? internetow? osobom dotkni?tym udarem.

SMS: 85258
Shout jest darmowym, poufnym serwisem opieraj?cym si? na wiadomo?ciach tekstowych dla ludzi mieszkaj?cych w Wielkiej Brytanii, którzy s? niespokojni, w stanie depresji, przygn?bieni, maj? my?li samobójcze lub czuj? si? przyt?oczeni.

Dodatkowa lektura

• Pu?apka Szcz??cia, Dr Russ Harris
• Strach uciele?niony. Mózg, umys? i cia?o w terapii traumy, Bessel Van Der Kolk
• Maybe you should talk to someone: The workbook: A toolkit for editing your story and changing your life, Lori Gottlieb

Inne ?ród?a

• , podcast prowadzony przez Dr Chris Williams jako cz??? strony internetowej ?NHS Choices”.
• – ta strona internetowa oferuje wsparcie dla ludzi, którzy do?wiadczaj? problemów emocjonalnych oraz maj? my?li samobójcze. Zawiera materia?y wideo oraz ?plan bezpieczeństwa”.
• – To wideo jest skierowane do m??czyzn z Azji Po?udniowej z ró?nymi przypad?o?ciami zdrowotnym oraz wyja?nia, jaka pomoc jest dla nich dost?pna.

Autorstwo

Niniejsze informacje opracowa?a redakcja rady ds. zaanga?owania publicznego (PEEB) przy Królewskim Kolegium Psychiatrów (网曝黑料). Informacje te odzwierciedlaj? najbardziej rzetelne dane dost?pne w czasie ich opracowywania.

Autor Specjalista: Dr Sanjukta Das

Pe?ne referencje dost?pne na ?yczenie. 

? 网曝黑料 

This translation was produced by CLEAR Global (Oct 2024)